Pracownik samorządowy zatrudniony na podstawie umowy o pracę albo mianowania musi wygrać otwarty konkurs.

ORZECZENIE
Rada miasta Józefowa powołała bez konkursu kierownika Urzędu Stanu Cywilnego. Wojewoda lubelski stwierdził nieważność uchwały, zarzucając jej niezgodność z obowiązującym prawem. Od momentu nowelizacji z 6 maja 2005 r. ustawy o pracownikach samorządowych (Dz.U. nr 122, poz. 1020) organy samorządu mają obowiązek przeprowadzać otwarty konkurs na wolne stanowiska urzędnicze, z wyjątkiem stanowisk obejmowanych na podstawie wyboru lub powołania.
Bez otwartego naboru
Na takie rozstrzygnięcie radni z Józefowa wnieśli skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, dowodząc, że do zatrudnienia kierownika USC nie trzeba ogłaszać konkursu. Zarzucili, że wojewoda dokonał wadliwej wykładni prawa o aktach stanu cywilnego, które stanowi, że rada może powołać innego (niż wójt, burmistrz lub prezydent miast) kierownika USC lub jego zastępcę. Przepis ten wskazuje zatem powołanie jako formę nawiązania stosunku pracy z kierownikiem USC i stanowi regulację szczególną w stosunku do ustawy o pracownikach samorządowych (ma więc pierwszeństwo stosowania).
Konieczny konkurs
WSA oddalił skargę radnych z Józefowa. W uzasadnieniu wskazał, że prawo o aktach stanu cywilnego nie reguluje kwestii zatrudnienia kierowników USC, lecz kwestie związane z uprawnieniami do dokonywania rejestracji stanu cywilnego. Natomiast sprawy dotyczące statusu pracowników reguluje ustawa o pracownikach samorządowych. Zgodnie z nią pracownicy w gminie mogą być zatrudniani na podstawie wyboru (np. wójt), mianowania (pracownicy na stanowiskach określonych w statucie gminy), powołania (zastępca wójta, sekretarz gminy i skarbnik gminy) oraz na podstawie umowy o pracę (pozostali pracownicy).
Termin powołanie nie przesądza o podstawie nawiązania stosunku pracy, lecz oznacza powierzenie funkcji lub stanowiska (tzw. powołanie pozorne). Kierownik USC jest pracownikiem samorządowym zatrudnianym na podstawie umowy o pracę albo mianowania (jeśli statut gminy to przewiduje). Z tego powodu konieczne jest przeprowadzenie na to stanowisko otwartego konkursu.
Sygn. akt III SA/Lu 154/06
Ewa Grączewska-Ivanova