Jak wskazano w wystąpieniu RPO, chodzi o pismo Ministerstwa Zdrowia z 20 marca, w którym mowa o zobowiązaniu konsultantów wojewódzkich do "zaprzestania samodzielnego wydawania opinii dotyczących koronawirusa SARS-CoV-2 odpowiedzialnego za epidemię COVID-19 oraz obowiązku uprzedniej konsultacji wydawanych przez Konsultantów krajowych opinii w tym zakresie z Ministerstwem Zdrowia oraz Głównym Inspektorem Sanitarnym".
RPO wskazał, że każdy obywatel ma prawo do wyrażania swoich poglądów oraz pozyskiwania i rozpowszechniania informacji, jak również może uzyskiwać informacje o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne.
"W stanie epidemii kluczowym jest, by rzetelne informacje o stanie przygotowania szpitali, zagrożeniu dla przedstawicieli kadr medycznych, jak również sposobach zabezpieczenia osobistego przed zakażeniem były udostępnianie społeczeństwu oraz odpowiednim organom państwa" - czytamy. W swoim piśmie RPO poprosił ministra o podanie podstawy prawnej podjętego działania.
Konsultantów krajowych spośród specjalistów z poszczególnych dziedzin powołuje minister zdrowia. Do ich zadań należy m.in. inicjowanie krajowych badań epidemiologicznych, ocena metody i wyników tych badań oraz prognoza potrzeb zdrowotnych w swojej dziedzinie. Konsultantów wojewódzkich powołuje wojewoda w porozumieniu z ministrem zdrowia.
Działalność konsultantów jest finansowana z budżetu państwa. Jedna kadencja trwa 5 lat.