Integralną częścią umowy z TP o usługi dostępu do sieci internet jest regulamin świadczenia tych usług. W regulaminach coraz częściej pojawiają się niedozwolone klauzule, które stawiają klientów w niekorzystnej sytuacji prawnej w stosunku do monopolisty.
Abonent, który zawiera umowę o świadczenie usług internetowych, otrzyma usługę na zasadach określonych w regulaminie. Regulamin oraz cennik stanowią integralne części umowy podpisanej przez konsumenta i operatora.
Zanim konsument wybierze operatora i zdecyduje się na zaproponowaną mu usługę internetową, powinien zapoznać się nie tylko z umową, lecz również z postanowieniami zawartymi w regulaminie. Warto sprawdzić, czy nie zawierają one postanowień umownych kształtujących prawa i obowiązki konsumenta w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy.
Takie niedozwolone postanowienia umowne, nieuzgodnione z konsumentem indywidualnie, lecz narzucone mu w regulaminie, nazywa się klauzulami abuzywnymi. Niekorzystne dla konsumentów zapisy znaleźliśmy m.in. w regulaminie usługi Neostrada TP. Chcielibyśmy zwrócić na nie uwagę przyszłym abonentom.

Niedozwolone klauzule

Regulamin świadczenia usługi Neostrada TP określa zasady usługi dostępu do sieci internet, wraz z udogodnieniami towarzyszącymi, określonymi w cenniku oraz tzw. usługi dodane, czyli opcjonalne, dostępne w związku ze świadczeniem usługi zgodnie z obowiązującym cennikiem.
Niekorzystny dla abonentów jest zapis w par. 10 ust. 3 regulaminu określający możliwość automatycznego przedłużenia umowy zawartej na czas określony. Zostałaby przedłużona na czas nieokreślony wówczas, gdyby abonent nie wyraził innego oświadczenia woli w terminie co najmniej 30 dni przed upływem okresu, na jaki umowa została zawarta.
Naszym zdaniem taki zapis stanowi niedozwolone postanowienie umowne, ponieważ narusza art. 3853 pkt 18 kodeksu cywilnego. Przewiduje on niekorzystny dla abonenta termin - czyli 30 dni przed upływem okresu, na jaki umowa została zawarta - na złożenie oświadczenia dotyczącego przedłużenia czasu obowiązywania umowy zawartej na czas oznaczony.
Warto zwrócić uwagę na to, że podobne postanowienie zostało wpisane do Rejestru Niedozwolonych Postanowień Umownych prowadzonego przez prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów pod pozycją 634. Dotyczyło ono automatycznego przedłużenia na kolejne 12 miesięcy poprzedniej umowy wówczas, gdy w dniu zakończenia jej ważności konsument nie złożył rezygnacji. Wpisanie tego postanowienia do rejestru uzasadniano rażąco krótkim terminem (jeden dzień) na złożenie przez konsumenta oświadczenia. Natomiast w regulaminie świadczenia usługi Neostrada TP obowiązek nałożony na abonenta jest jeszcze mniej korzystny, bo oświadczenie musi złożyć na 30 dni przed upływem okresu, na jaki umowa została zawarta.

Uprawnienia tylko dla operatora

Regulamin w par. 14 ust. 2 przyznaje kontrahentowi konsumenta uprawnienia do jednostronnej zmiany umowy. Przepis określa możliwość zmiany usługi na podstawie pisemnego aneksu do umowy, który podpisuje abonent. Ustęp 2 tego przepisu stanowi, że TP może wprowadzić inną formę zmiany opcji. Natomiast konsumentowi takich uprawnień do zmiany opcji regulamin nie przyznaje. W dodatku ogranicza możliwość zmieniania przez niego opcji do jednej w ciągu roku rozliczeniowego. Natomiast operator nie został ograniczony odnośnie do liczby zmian opcji w ciągu roku.
Naszym zdaniem ograniczona odpowiedzialność operatora wynika również z par. 17 regulaminu. Przepis ten stanowi, że TP nie ponosi odpowiedzialności prawnej, m.in. za szkody poniesione przez abonenta w związku z korzystaniem albo z niemożnością korzystania z usługi.
Naszym zdaniem taki zapis w regulaminie wyraźnie ogranicza odpowiedzialność względem konsumentów, którzy podpiszą umowę i jako integralną jej część przyjmą też warunki ujęte w umowie. W dodatku naraża ich na straty finansowe i stawia w znacznie gorszej pozycji niż operatora.
Z kolei z par. 18 wynika, że abonent ponosi odpowiedzialność za szkody wyrządzone przez użytkowników sieci internet posługujących się jego hasłem lub PiN. Natomiast regulamin nie wprowadza żadnego rozróżnienia odnośnie do tego, w jaki sposób użytkownik sieci uzyskał hasło i PiN abonenta. Oznacza to, że abonent ponosi odpowiedzialność nawet wówczas, gdy użytkownik na przykład ukradnie albo w inny sposób nielegalnie uzyska jego hasło albo PiN.

Możliwość negocjacji

W regulaminie znaleźliśmy też zapisy niekorzystne dla konsumentów, które warto byłoby negocjować przed podpisaniem umowy. Na przykład dotyczące składania zamówienia na transfer abonamentowy tylko jeden raz w ciągu okresu rozliczeniowego.
Regulamin w par. 5 stanowi, że każdorazowo po zakończeniu połączenia z siecią internet następuje rozliczenie limitu transferu występującego w ramach danej opcji usługi oraz transferu abonamentowego. Limitem transferu jest określona w cenniku ilość danych, jaka może zostać przesłana w kierunku do komputera Abonenta z prędkością właściwą dla opcji usługi Neostrada TP, z której korzysta abonent. Regulamin (w par. 5 ust. 5) przewiduje możliwość zwiększenia limitu transferu, związanego z opcją usługi o transfer abonamentowy. Transfer abonamentowy jest to wielkość transferu, o jaką może zostać zwiększony limit transferu występujący w ramach opcji usługi Neostrada TP, objęta dodatkową opłatą miesięczną zgodną z cennikiem.
- Takie zwiększenie transferu wymaga jednak złożenia zamówienia za pośrednictwem panelu administracyjnego albo w komórce organizacyjnej.
Regulamin stanowi, że zamówienie na transfer abonamentowy abonent może złożyć tylko jeden raz w ciągu okresu rozliczeniowego. Radzimy negocjować ten zapis na bardziej korzystny dla abonenta - na przykład domagać się możliwości dwu- lub trzykrotnego składania zamówienia.
Inny zapis niekorzystny dla abonenta, który znaleźliśmy w regulaminie, dotyczy kar umownych. Przy ustalaniu odpowiedzialności za przerwę w świadczeniu usług naszym zdaniem operator korzysta z nadmiernego uprzywilejowania. W oparciu o par. 15 ust. 3 nie musiałby płacić kary umownej, gdyby łączny czas przerwy był krótszy niż 36 godzin.
3 KROKI
Jak walczyć z niedozwolonymi klauzulami
Abonent, który podpisał umowę i otrzymał regulamin świadczenia usług neostrada tp zawierający niekorzystne dla siebie klauzule, powinien:
1 Zwrócić się do prezesa UOKiK o zbadanie, czy wskazane przez niego zapisy w regulaminie nie stanowią klauzul niedozwolonych. (Prezes może uznać klauzulę za niedozwoloną i wpisać ją do rejestru takich klauzul)
2 Zwrócić się do operatora o usunięcie klauzuli z regulaminu
3 Gdy deweloper nie usunie klauzuli, wnieść pozew do sądu o uznanie klauzuli w konkretnym regulaminie za niedozwoloną
Analiza krok po kroku
WĄTPLIWY PARAGRAF
Kara umowna nie przysługuje, jeśli w okresie rozliczeniowym łączny czas przerwy był krótszy niż 36 godzin
CO TO OZNACZA
Klauzula ogranicza odpowiedzialność operatora względem abonenta za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania.
CZY JEST ZGODNY Z PRAWEM
Nie
Zgodnie z art. 3851 postanowienia umowy zawieranej z konsumentem nieuzgodnione indywidualnie nie wiążą go, jeśli kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, rażąco naruszając jego interesy. Jeżeli postanowienie nie wiąże stron, strony są związane umową w pozostałym zakresie. Za nieuzgodnione uważa się te postanowienia umowy, na których treść konsument nie miał żadnego wpływu.
REKOMENDACJA DLA KLIENTA
Przed podpisaniem umowy staraj się wynegocjować usunięcie niekorzystnych dla siebie zapisów z regulaminu stanowiącego integralną jej część.
REKOMENDACJA DLA FIRM
Firma powinna przeredagować regulamin, usunąć z niego niekorzystne dla klientów zapisy i prowadzić z nimi negocjacje odnośnie do tych zapisów.
OPINIE
ŁUKASZ WROŃSKI
departament polityki konsumenckiej UOKiK
Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów prowadzi Rejestr Niedozwolonych Postanowień Umownych. Zawiera on również klauzule abuzywne związane z umowami o świadczenie usług internetowych. Na przykład postanowienie o tym, że zmiana opłaty nie powoduje konieczności zmiany umowy (wpisane do Rejestru pod pozycją 400). Zmiana cen usług internetowych niesie ze sobą konieczność zmiany cennika usług, stanowiącego zwykle integralną część umowy abonenckiej. W związku z tym przedsiębiorca telekomunikacyjny jest zobowiązany, z wyprzedzeniem co najmniej jednego okresu rozliczeniowego, do powiadomienia abonentów na piśmie o podwyższeniu cen usług. Abonent ma prawo wypowiedzieć umowę, gdy nie akceptuje podwyższenia cen. Kolejne klauzule abuzywne wpisane do rejestru pod pozycją 597 i 821 stanowią, że operator zastrzega, że niedoręczenie faktury lub książeczki opłat nie zwalnia abonenta z obowiązku uiszczenia opłaty abonamentowej, a brak rachunku nie zwalnia abonenta z obowiązku uiszczenia opłat w terminie do końca okresu rozliczeniowego, za który nie otrzymał rachunku.
ROMAN NOWOSIELSKI
adwokat Kancelaria Nowosielski, Gotkowicz i Wspólnicy
Coraz częściej strony zawierają krótkie umowy, a postanowienia szczegółowe regulują w regulaminach dołączanych do nich. Zgodnie z art. 3851 kodeksu cywilnego regulamin stanowi integralną część umowy. Dlatego konsument będący stroną umowy powinien domagać się przedstawienia mu regulaminu. Tym bardziej że postanowienia umowy, które nie były z nim uzgadniane indywidualnie, nie wiążą konsumenta wówczas, gdy kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy. Artykuł 384 k.c. stanowi, że regulaminy wiążą drugą stronę tylko wówczas, gdy zostały jej doręczone przy zawarciu umowy. Jeżeli więc konsument przy zawieraniu umowy nie otrzymał regulaminu, to wówczas na tej podstawie może zakwestionować całą umowę. Konsument może też zakwestionować poszczególne klauzule abuzywne zawarte w umowie. Jeżeli jednak klauzule niedozwolone stanowią tylko część umowy, zaś pozostałe klauzule są dozwolone, to wówczas w tej pozostałej części umowa wiąże strony.