Śmierć bliskiego członka rodzinny nieodłącznie wiąże się z koniecznością załatwienia wielu spraw organizacyjnych oraz finansowych. Te ostatnie mogą stanowić spory problem, jeśli to zmarły do tej pory zajmował się domowym budżetem i finansami. Bywa i tak, że rodzina nie wie, na jakim koncie bankowym leżą pieniądze. Na szczęście ustalenie tego nie jest szczególnie skomplikowane.
Należy zaznaczyć, że prawo do informacji o koncie zmarłego mają wyłącznie osoby z tytułem prawnym do spadku. To oni mogą ubiegać się o wypłatę środków z rachunku. Aby jednak było to możliwe, spadkobiercy muszą podjąć pewne kroki prawne. Tylko postępując w niżej opisany sposób, uzyskają dostęp do oszczędności bez ryzyka negatywnych konsekwencji, związanych z wypłatą środków bez uprawnień.
Kto może uzyskać dostęp do konta?
Dostęp do informacji o rachunku bankowym oraz uprawnienia do wypłaty środków przysługują spadkobiercom testamentowym oraz ustawowym. Mowa zatem o małżonku/małżonce, dzieciach, rodzicach, rodzeństwie, dziadkach oraz innych spokrewnionych osobach (zgodnie z kolejnością dziedziczenia, o której mówi Kodeks cywilny).
Należy pamiętać o tym, że bank oraz inne instytucje finansowe, w których zmarły trzymał swoje środki, nie otrzymują w automatyczny sposób informacji o śmierci klienta. Zazwyczaj dowiadują się o tym fakcie dopiero od rodziny, w momencie przedstawienia aktu zgonu. Dopóki jednak taka informacja się nie pojawi, bank prowadzi sprawy w normalnym trybie.
Jak uzyskać informacje o rachunku bankowym zmarłego?
Prawo bankowe nakłada na banki obowiązek prowadzenia centralnej informacji o rachunkach bankowych. W bazie dostępne są dane o kontach prowadzonych zarówno w bankach, jak i kasach spółdzielczych. Co trzeba zrobić, aby uzyskać informacje na ten temat?
- Spadkobierca musi złożyć wniosek o udzielenie informacji na temat kont bankowych osoby fizycznej.
- Wniosek może zostać złożony w dowolnym banku lub w dowolnej spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej z siedzibą w Polsce.
Po złożeniu wniosku, instytucja finansowa jest zobowiązana do udzielenia odpowiedzi. Musi więc wskazać, w jakim banku znajdują się rachunki zarejestrowane na zmarłego. Aby otrzymać te informacje, konieczne jest przedstawienie dokumentu potwierdzającego, że dana osoba jest uprawniona do dziedziczenia lub posiada sądowe stwierdzenie nabycia spadku. Należy dodać, że spadkobiercy otrzymają tylko i wyłącznie dane dotyczące rachunków, a nie ich salda. Niemniej jednak jest to cenna wiedza, bowiem pozwoli na namierzenie kont oraz finalnie przejęcie środków.
Jak wypłacić pieniądze z konta zmarłego?
Po uzyskaniu informacji o banku lub bankach, w których prowadzone są rachunki, należy udać się do instytucji, aby dowiedzieć się, ile wynosi saldo oraz uzyskać dostęp do rachunku. Jak wygląda cała procedura? Spadkobierca musi dostarczyć do banku, w którym jest prowadzone konto kilka dokumentów.
- Odpis aktu zgonu - jest on potrzebny do potwierdzenia śmierci osoby będącej właścicielem rachunku.
- Stwierdzenie nabycia spadku - rodzaj dokumentu różni się w zależności od tego, jaka była forma dziedziczenia. W przypadku dziedziczenia na podstawie testamentu, niezbędne jest postanowienie sądu. Z kolei dziedzic ustawowy musi przedstawić poświadczenia dziedziczenia.
- Zaświadczenie o uiszczeniu lub zwolnieniu z opłaty skarbowej - dokument potwierdza zapłatę podatku spadkowego.
- Wniosek o wydanie środków
Po złożeniu wszystkich wymienionych wyżej dokumentów, bank weryfikuje tożsamość i uprawnienia spadkobiercy. Po ich potwierdzeniu, umożliwi dostęp do rachunku bankowego. Do momentu załatwienia wszystkich formalności związanych ze spadkiem, rachunek bankowy zmarłego jest czasowo blokowany. Ma to na celu zabezpieczenie majątku na czas wyjaśniania kwestii prawnych.