Rząd przyjął założenia do projektu nowelizacji Kodeksu postępowania cywilnego. Celem zmian jest przyspieszenie postępowań sądowych, a przede wszystkim postępowania rozpoznawczego i egzekucyjnego oraz dalsza informatyzacja postępowania cywilnego.

Nowa definicja dokumentu

Zaproponowano szerszą definicję dokumentu. Będzie nim informacja możliwa do odtworzenia. Podpis nie będzie koniecznym elementem dokumentu. Oznacza to, że treść dokumentu może być przedstawiona w dowolnej postaci (zapis graficzny, dźwięk, obraz), utrwalona na dowolnym nośniku (papier, plik elektroniczny) i przy pomocy dowolnych środków (pióro, komputer, telefon komórkowy).

Zaproponowano wprowadzenie formy dokumentowej, której podstawową cechą będzie niższy stopień sformalizowania, co oznacza, że pod takim dokumentem nie będzie konieczny podpis. Chodzi o dokumenty w postaci np. e-maila, sms-a, które są coraz częściej używane. Brak podpisu będzie odróżniał formę dokumentową od dokumentu elektronicznego, który wymaga bezpiecznego podpisu elektronicznego. Treść formy dokumentowej będzie mogła być dowodem, co usprawni dokonywanie czynności prawnych.

Zostanie jednoznacznie wskazane, że forma elektroniczna jest odrębną formą czynności prawnej, równoważną z formą pisemną.

Informatyzacja procesu cywilnego

Nowe przepisy mają stworzyć podstawy prawne dla wprowadzanych w przyszłości zinformatyzowanych postępowań. Założono, że wyrok ma być utrwalany w systemie teleinformatycznym i opatrywany bezpiecznym podpisem elektronicznym.

Przewidziano także wprowadzenie elektronicznego trybu wnoszenia pism procesowych nie tylko w sprawach wszczętych elektronicznie, ale także w tzw. tradycyjnych postępowaniach cywilnych.

Zaproponowano także regulacje dotyczące protokołu elektronicznego. Na podstawie obowiązujących przepisów, strony i uczestnicy postępowania sądowego mogą otrzymać jedynie zapis dźwięku z protokołu elektronicznego. Po zmianach udostępniany będzie nie tylko dźwięk, ale również obraz i dźwięk – jeśli zostały sporządzone. Założono rozszerzenie treści tzw. protokołu skróconego. Będzie można w nim zamieszczać wyniki postępowania dowodowego oraz inne okoliczności istotne dla przebiegu posiedzenia.

Ponadto przyspieszenie postępowań sądowych ma nastąpić dzięki regulacjom dopuszczającym możliwość sporządzania elektronicznego uzasadnienia wyroku oraz wprowadzeniu zasady, zgodnie z którą sędzia, którego dotyczy wniosek o wyłączenie, będzie nadal realizować przypisane mu czynności, z wyjątkiem wydania orzeczenia kończącego postępowanie w sprawie.

Zgodnie z projektem referendarze sądowi będą mogli dokonywać wszystkich czynności w postępowaniu upominawczym.

Klauzula wykonalności

Do rangi ustawowej zostanie podniesiona zasada, że postanowienie dotyczące nadania klauzuli wykonalności sąd doręcza wyłącznie wierzycielowi. Dłużnik dowie się o nadaniu klauzuli wykonalności dopiero po doręczeniu mu zawiadomienia o wszczęciu egzekucji.

Przewidziano także zmiany dotyczące elektronicznej klauzuli wykonalności. Założono, że wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu będzie można złożyć wyłącznie elektronicznie i obejmie on tylko jeden bankowy tytuł egzekucyjny. Czynności w tych sprawach będą mogli wykonywać referendarze sądowi.

Dopuszczalne będzie także nadawanie klauzuli wykonalności orzeczeniom sądu i referendarza sądowego w postaci uproszczonej tj. bez wydawania odrębnego postanowienia.

Postępowanie egzekucyjne

Co więcej zgodnie z nowymi przepisami, na wniosek wierzyciela, za pośrednictwem specjalnego systemu teleinformatycznego, w którym znajdą się obwieszczenia o licytacji, możliwa będzie egzekucyjna sprzedaż ruchomości. Dostęp do tego systemu mają zapewnić sądy rejonowe.

Wprowadzone mają być również przepisy umożliwiające elektroniczne zajęcie rachunków bankowych, co ma obniżyć koszty i przyspieszyć procedurę zajęć. Banki zostaną zobowiązane do utworzenia i prowadzenia systemu obsługującego zajęcia wierzytelności z rachunków.

Zaproponowano rozszerzenie kompetencji referendarzy sądowych, m.in. o uprawnienia do rozpoznawania skarg na czynności komorników oraz nadzorowania licytacji w ramach egzekucji z nieruchomości.

Zaplanowano ograniczenie katalogu czynności komornika podlegających zaskarżeniu. Nie powinny podlegać zaskarżeniu m.in.: zarządzenia o wezwaniu do usunięcia braków pisma, wezwania i zawiadomienia o planowanym terminie czynności, a także plan podziału sumy uzyskanej z egzekucji. Przewidziano wprowadzenie rozwiązania, zgodnie z którym skarga na czynności komornika będzie wnoszona do sądu za pośrednictwem komornika, którego dotyczy.

PS/źródło:KPRM

Zobacz także:

Nowelizacja KPC niewystarczająca

Zmiany w KPC w 2012 roku