Unia Europejska przekształca swoje przepisy dotyczącego tego, komu przysługuje prawo do azylu i w jaki sposób kraje podejmują tego rodzaju decyzje.
Zmiany te mają zagwarantować lepszą ochronę ofiar prześladowań, zapobiec nadużyciom finansowym i zapewnić bardziej wyrównany poziom stosowania przepisów w całej UE. Obecnie liczba pozytywnie rozpatrywanych wniosków o azyl bardzo się różni w zależności od kraju.
Ubieganie się o azyl w Europie jest często porównywane do gry na loterii – tyle że stawki są dużo wyższe. Osoby, którym nie udało się wyciągnąć szczęśliwego losu, czeka deportacja, a jeśli ochrona była im naprawdę niezbędna, również perspektywa dalszych prześladowań po powrocie do kraju.
Pomimo podejmowanych w ostatnich latach przez UE wysiłków w celu zharmonizowania procedur azylowych, szanse na uzyskanie pozytywnej odpowiedzi nadal ogromnie się różnią w zależności od kraju, który rozpatruje wniosek o azyl.
Ze statystyk wynika, że na przykład Czeczen w niektórych krajach ma wysokie szanse na uzyskanie statusu uchodźcy, podczas gdy w innych praktycznie nie ma żadnych szans. Podobnie sytuacja wygląda w przypadku Irakijczyków.
Powszechnie uważa się, że obowiązujące przepisy UE pozostawiają krajom członkowskim zbyt dużą swobodę. Przepisy zaproponowane przez Komisję ograniczyłyby swobodę interpretacji i przyśpieszyłyby proces rozpatrywania wniosków. Kraje UE musiałyby doprowadzać procedury do końca w ciągu sześciu miesięcy od złożenia wniosku.
Mianem uchodźców określa się osoby uciekające przed prześladowaniami ze względów religijnych, etnicznych bądź politycznych. Na mocy prawa międzynarodowego przysługuje im ochrona, nawet jeśli dostaną się do UE nielegalnie.
UE jest ważnym miejscem docelowym dla osób poszukujących azylu – tylko w 2008 r. zarejestrowano tu 240 tys. wniosków. Decyzję wydano w 193 690 nowych sprawach – w 73 proc. przypadków była to decyzja odmowna.
Większość osób składających wnioski pochodziło z Iraku, Rosji, Somalii, Serbii i Afganistanu (w tej kolejności).
Najwięcej wniosków złożono we Francji (41 800), następna w kolejności była Wielka Brytania, potem Niemcy, Szwecja, Grecja, Belgia i Holandia. Największa liczba wniosków na mieszkańca przypadała na Malcie i Cyprze.
Projekt przepisów zostanie teraz przedłożony do dyskusji i zatwierdzenia Radzie Europejskiej i Parlamentowi.
KE/AS
Zobacz także: