W dniu 29 października 2010 r. Sąd Najwyższy oddalił skargę kasacyjną powoda w sprawie z powództwa Winicjusza Natoniewskiego przeciwko Republice Federalnej Niemiec - Federalnemu Urzędowi Kanclerskiemu w Berlinie o zapłatę z tytułu odszkodowania.

Sąd Najwyższy w dniu 22 grudnia 2009 r. przyjął do rozpoznania skargę kasacyjną powoda od postanowienia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 13 maja 2008 r. Zaskarżonym postanowieniem Sąd Apelacyjny oddalił zażalenie powoda na postanowienie Sądu Okręgowego w Gdańsku z dnia 8 listopada 2007 r., którym Sąd ten odrzucił pozew.
Pełnomocnicy powoda domagali się ponownego rozpoznania sprawy w Sądzie Administracyjnym. Wskazując na wyroki sądu greckiego i włoskiego wskazali na konieczność wykluczenia immunitetu państwa we wszelkich sprawach związanych z poważnymi naruszeniami praw człowieka.
Pełnomocnicy powoda podnieśli potrzebę jurysdykcji krajowej w takich przypadkach, w celu uniknięcia ryzyka zaistnienia pustej przestrzeni prawnej, której konsekwencją może być pozbawienie osoby pokrzywdzonej konstytucyjnego prawa do sądu.
Z przeprowadzonej przez Sąd Najwyższy kontroli kasacyjnej zaskarżonego postanowienia wynika jednak, że mimo błędnego uzasadnienia, postanowienie Sądu Apelacyjnego odpowiada prawu, dlatego skarga kasacyjna podlega oddaleniu(39814k.p.c.).


W uzasadnieniu Sąd Najwyższy wskazał, iż choć więc pacyfikacja Szczecyna przez niemieckie siły zbrojne stanowiła pogwałcenie prawa wojny, prawa humanitarnego i naruszała normy o ochronie praw człowieka to sprawy o roszczenia odszkodowawcze z niej wywodzone przeciwko Republice Federalnej Niemiec nie mogą być, w świetle obecnie obowiązującej zwyczajowej normy prawa międzynarodowego publicznego, uznane za wyłączone spod immunitetu jurysdykcyjnego państwa.

72-letni Winicjusz Natoniewski domagał się miliona złotych odszkodowania za to, że w czasie wojny był ofiarą pacyfikacji wsi przez niemieckie siły zbrojne. Po rozprawie zapowiedział, iż skieruje skargę do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.

Mateusz Kiejna

Zobacz także:

SN: Słuszne skazanie za sprzedaż córki

Sąd Najwyższy zadecydował w sprawie skinheadów