Najwyższa Izba Kontroli sprawdziła, jak rząd i samorządy wywiązują się ze swoich konstytucyjnych i ustawowych zadań dotyczących polityki mieszkaniowej. W ocenie NIK brak spójnej polityki mieszkaniowej przyczynia się do deficytu mieszkaniowego już prawie od 10 lat.
Najnowszy raport NIK to kolejny sygnał ostrzegawczy dla podmiotów odpowiedzialnych za prowadzenie polityki mieszkaniowej. W Polsce brakuje 1,5 mln mieszkań, a konieczność wycofania z użytku ze względu na stan techniczny ok. 200 tys. mieszkań dodatkowo pogłębi ten deficyt - wynika z raportu NIK. Ponadto z rządowych analiz wynika, że 6,5 mln Polaków mieszka w warunkach nie odpowiadających przyjętym normom i standardom.
W ocenie NIK pomóc mogłaby spójna i kompleksowa polityka państwa, prowadzona na podstawie strategii, przy pomocy programów nakierowanych na konkretne cele, lecz jak wynika z raportu NIK, taka praktycznie nie istnieje.
Zobacz: NIK : zakaz zamieszkiwania na ogródku działkowym notorycznie łamany
"Rodzina na Swoim"
Cieszący się zainteresowaniem program „Rodzina na Swoim” zakończy się w grudniu tego roku, po sześciu latach od jego wprowadzenia. O skuteczności programu świadczy wzrost liczby chętnych do skorzystania z rządowych dopłat: z ok. 10 tys. w pierwszym roku działania, do 43 tys. w roku 2010.
Do 31 grudnia 2010 r. banki udzieliły w ramach programu niemal 85 tys. kredytów, a łączna suma rządowych dopłat przekroczyła 308 mln zł.
Jednak jak zauważa NIK pomimo wciąż rosnącej popularności programu rząd zdecydował o jego wygaszeniu do końca 2012 roku.
Zobacz: NIK pozytywnie ocenił realizację programu modernizacji policji
Wsparcie budownictwa społecznego i lokatorskiego
W 2009 r. zlikwidowany został Krajowy Fundusz Mieszkaniowy. Zapoczątkowało to proces wycofywania się państwa ze wspierania społecznego budownictwa czynszowego i tzw. budownictwa lokatorskiego na wynajem.
Zadania Funduszu wraz ze zgromadzonymi w nim środkami przejął Bank Gospodarstwa Krajowego, jednak z powodu kryzysu i przedłużających się konsultacji społecznych nowy model wspierania budownictwa społecznego i lokatorskiego pozostaje w zawieszeniu. Ze złożonych jeszcze w 2009 r. 234 wniosków BGK pozytywnie rozpatrzył jedynie dziewięć - wynika z raportu NIK.
Od 2010 r. TBS-y i spółdzielnie mieszkaniowe nie mogą składać wniosków kredytowych, ponieważ wciąż brak odpowiednich aktów wykonawczych - wskazuje NIK.
Zobacz: NIK w sprawie egzekucji alimentów
Zadania samorządów a polityka mieszkaniowa
Samorządy, które są zobowiązane do zapewnienia schronienia najuboższym otrzymują pomoc m.in. z Funduszu Dopłat. Od początku funkcjonowania Funduszu wybudowano dzięki tym środkom ponad 11 tys. lokali socjalnych i utworzono 900 miejsc w noclegowniach. Wciąż nie wystarcza to jednak do zaspokojenia potrzeb - alarmuje NIK. W 33 skontrolowanych gminach okres oczekiwania na zawarcie umowy najmu lokalu z zasobu gminnego wynosił od 1 miesiąca do - w skrajnych wypadkach - nawet 18 lat - czytamy w raporcie.
Dużym problemem dla samorządów jest również zapewnianie lokali socjalnych na realizację wyroków sądowych. Kontrolowane przez NIK gminy przygotowały jedynie 1 444 takich lokali na 12 648 zapisanych w wyrokach sądowych.
W opinii NIK rozwiązaniem uzupełniającym dla budownictwa społecznego mogłyby być inwestycje komercyjne, jednak w wielu gminach rozpoczęcie budowy utrudnia brak miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego.
PS/źródło:NIK
Zobacz także:
NIK pozytywnie ocenia pomoc udzieloną powodzianom
NIK: Przewóz towarów niebezpiecznych nie jest prawidłowo nadzorowany