Obowiązujące regulacje, które zawarte są zarówno w kodeksie spółek handlowych, jak i w kodeksie cywilnym, nie przewidują instytucji spółki cichej jako umowy nazwanej. Czy wynika z tego, że w praktyce nie można powołać takiej spółki?
ikona lupy />
Agata Okorowska, radca prawny z Kancelarii Prawnej Law-Taxes.pl we Wrocławiu
Zgodnie z zasadą swobody umów przewidzianej w art. 3531 kodeksu cywilnego, istnieje możliwość zawarcia umowy spółki cichej jako umowy nienazwanej. Na jej podstawie jedna ze stron – będąca wspólnikiem cichym, wnosi wkład do przedsiębiorstwa, które prowadzone jest przez drugą stronę umowy (przedsiębiorcę). Wkład można wnieść w formie pieniężnej, niepieniężnej, świadczenia pracy lub usług przez wspólnika cichego, czy też oddania rzeczy do używania.
Spółka cicha jest formą inwestycji kapitałowej w działalność gospodarczą prowadzoną przez inny podmiot. Zawiązanie spółki cichej nie prowadzi do powstania nowego podmiotu prawa. Umożliwia natomiast udział w zyskach przedsiębiorstwa przez wspólnika cichego, który z różnych powodów nie chce ponosić ryzyka prowadzenia działalności gospodarczej albo nie chce ujawniać, że uczestniczy w danym przedsięwzięciu biznesowym.
Z uwagi na brak regulacji ustawowych strony umowy mogą swobodnie regulować uprawnienia i obowiązki związane z funkcjonowaniem spółki cichej. Z reguły wspólnik cichy nie ma uprawnień do prowadzenia ani do reprezentowania przedsiębiorstwa, które dofinansowuje w ramach takiej spółki. W konsekwencji nie ponosi on również odpowiedzialności za zobowiązania przedsiębiorstwa.
Przy umarzaniu udziałów najważniejszy jest interes spółki

Zobacz również
Natomiast przedsiębiorca ma obowiązek wykorzystywania wniesionych przez wspólnika cichego wkładów na zasadach określonych w umowie spółki i wypłacania wspólnikowi umówionego zysku. Jednak nie ma przeszkód, aby warunki umowy określały odmiennie zasady współpracy stron umowy, w szczególności celem maksymalizacji zysków osiąganych przez przedsiębiorcę.
Brak jest wymagań ustawowych co do formy prawnej przewidzianej dla zawarcia umowy spółki cywilnej. Dla celów dowodowych i ewentualnej możliwości dochodzenia swoich praw warto umowę taką zawrzeć na piśmie.