Subskrybuj nas na Youtube
W spółce z o.o. można dobrowolnie umarzać udziały nabywane od udziałowców. Kodeks spółek handlowych nie określa jednak zasad ustalania za to wynagrodzenia. Czy zatem wynagrodzenie za dobrowolnie umarzane udziały można ustalić w dowolny sposób?
/>
Tomasz Kański, radca prawny, partner w kancelarii Sołtysiński, Kawecki & Szlęzak
Brak bezpośrednich przepisów w kodeksie spółek handlowych (k.s.h.) regulujących sposób ustalania wynagrodzenia za dobrowolnie umarzane udziały nie oznacza, że w tym zakresie dozwolona jest pełna swoboda. Przede wszystkim zarząd spółki powinien działać w jej interesie, który nie zawsze musi pokrywać się z interesem wspólników (lub większościowego wspólnika).
W przypadku działań, w wyniku których ucierpiał interes spółki (czyli poniosła ona szkodę), członkowie zarządu mogą zostać pociągnięci do odpowiedzialności cywilnej i karnej. Zatem zarząd powinien najpierw ocenić, czy dobrowolne umorzenie udziałów danego wspólnika (lub wspólników) leży w ogóle w interesie spółki.
Przykładowo, jeżeli spółka notuje straty, nie ma zakumulowanych zysków z lat ubiegłych i wypłata wynagrodzenia umorzeniowego mogłaby negatywnie wpłynąć na jej przepływy pieniężne, to zarząd nie powinien nabywać udziałów w celu ich dobrowolnego umorzenia, chyba że umorzenie miałoby nastąpić bez wynagrodzenia.
Ustalenie wynagrodzenia umorzeniowego powinno nastąpić również z uwzględnieniem interesu pozostałych wspólników, których udziały nie podlegają umorzeniu. Należy bowiem pamiętać o zawartym w art. 20 k.s.h. nakazie równego traktowania wspólników.
Związany jest z nim zakaz nieuzasadnionego uprzywilejowanego traktowania wybranych wspólników (przykładowo większościowych). Nieuzasadnione, wysokie wynagrodzenie umorzeniowe może być powodem zaskarżenia przez pozostałych wspólników uchwały umorzeniowej.
Najlepiej zatem, aby ustalenie wynagrodzenia umorzeniowego nastąpiło w oparciu o wycenę spółki przeprowadzoną przez niezależnego biegłego, który w oparciu o aktualne dane i informacje dotyczące finansów spółki i jej sytuacji gospodarczej ustali wartość spółki i wynikającą z niej wartość udziałów.