Trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie współczesnego człowieka bez prawa jazdy – wymagają tego nawet niektórzy pracodawcy – opowiada pani Karina. – Nie uzyskałam tego dokumentu w porę, teraz trudno mi się zebrać, by pójść na kurs, wydaje mi się to zajęciem czasochłonnym, kosztownym i bez gwarancji sukcesu. Bo gdy słucham o kolejnych podejściach do egzaminu, rezygnuję już na wstępie. Czy zdanie egzaminu na prawo jazdy naprawdę jest takie trudne – zastanawia się kobieta
Prawo jazdy – prędzej lub później – każdy powinien uzyskać, bo to rzeczywiście dokument potrzebny w życiu. Jedni zdobywają go z marszu, inni wielokrotnie podchodzą do egzaminu. W efekcie jednak większość zdaje, a nowi kierowcy codziennie pojawiają się na szosach. Na szczęście kto nie popadnie w konflikt z prawem ani nie ma kłopotów zdrowotnych uniemożliwiających prowadzenie samochodu, uzyskuje na ogół licencję na całe życie. Nie znaczy to jednak, że będzie to ten sam kartonik.
Współcześnie prawa jazdy wydawane są na 15 lat. Po upływie tego terminu trzeba złożyć wniosek, załączyć aktualne zdjęcie i zapłacić za wydanie dokumentu. Obecnie za wymianę płaci się 100 zł plus 50 gr opłaty ewidencyjnej. Jakie będą ceny za lat 15 – nie wiadomo. Osoby, które mają prawo jazdy bezterminowe (wydane przed 2013 rokiem) będą również musiały wymienić dokumenty, ale dopiero w latach 2028–33. Nie będzie trzeba zdawać ponownie egzaminu ani przynosić zaświadczeń od lekarza. Wystarczy opłata. Chyba że dokument został wydany na czas określony ze względu na stan zdrowia – wtedy konieczne jest powtórzenie badań lekarskich.
Rowerzysto, sprawdź jak jeździć, żeby nie dostać mandatu
Rowerzysto, sprawdź jak jeździć, żeby nie dostać mandatu

Zobacz również
Prawo jazdy ma wiele kategorii i podkategorii: inny dokument uprawnia do prowadzenia autobusu, inny ciężarówki z przyczepą, inny motocykla. Najpowszechniejsze jest prawo jazdy kategorii B, z którym wolno prowadzić:
● samochód o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony i dopuszczony do przewożenia nie więcej niż 9 osób (łącznie z kierowcą),
● tenże samochód z przyczepą lekką (czyli taką, której dopuszczalna masa całkowita nie przekracza 750 kg) lub inną, jeśli całkowita masa zespołu pojazdów nie przekracza 3,5 tony; po zdaniu dodatkowego egzaminu praktycznego można kierować samochodem z przyczepą, gdy dopuszczalna masa całkowita zespołu tych pojazdów wynosi do 4,25 tony,
● ciągnik rolniczy lub pojazd wolnobieżny, także z przyczepą, jeśli masa całkowita zespołu tych pojazdów nie przekracza 3,5 tony,
● motocykl o pojemności skokowej silnika nieprzekraczającej 125 cm sześc. i mocy nieprzekraczającej 11 kW (14,9556 KM) oraz stosunku mocy do masy własnej nieprzekraczającej 0,1 kW/kg (ale dopiero po trzech latach posiadania prawa jazdy kat. B),
● motorower (pojemność silnika spalinowego do 50 cm sześc. lub moc silnika elektrycznego do 4 kW, prędkość maks. 45 km/h),
● czterokołowiec lekki, inaczej quad (masa własna do 350 kg, prędkość maks. 45 km/h).
Warunkiem uzyskania prawa jazdy kat. B jest ukończenie 18 lat, odbycie szkolenia i zdanie egzaminu państwowego oraz dopełnienie kilku drobniejszych formalności.

Uwaga nowość

Od początku roku zdający muszą potrafić jeździć ekologicznie – na ten element zwracają uwagę egzaminatorzy. Trzeba prowadzić auto tak, by ograniczyć zużycie paliwa: zmieniać biegi przy obrotach 3–4 tys., a pierwsze cztery włączyć, zanim pojazd osiągnie 50 km/h. Sprawdzana jest także umiejętność hamowania silnikiem

Zadania do wykonania

Egzamin teoretyczny trwa 25 minut i polega na odpowiedzi na 32 pytania (z 3 tys. możliwych). Pytania są wyświetlane w czasie rzeczywistym losowo, jedna odpowiedź jest prawidłowa (test). Nie ma możliwości powrotu i poprawy odpowiedzi. Pytania mają różną wagę. Suma możliwych do uzyskania punktów wynosi 74. Aby zdać egzamin teoretyczny trzeba zdobyć co najmniej 68.

Egzamin praktyczny składa się z manewrów na placu i jazdy w ruchu.

● Na placu manewrowym egzaminator sprawdza umiejętności przygotowania do jazdy (ustawienie lusterek, fotela), sprawdzenia stanu technicznego podstawowych elementów pojazdu odpowiedzialnych bezpośrednio za bezpieczeństwo jazdy (płyny, światła). Potem trzeba wykonać obowiązkowe manewry: jazda przodem i tyłem (korzystając z lusterek) po prostej i po łuku, zatrzymanie w wyznaczonym polu (koperta), ruszanie pod górę (pojazd nie może stoczyć się dalej niż 20 cm).

● Podczas jazdy w ruchu miejskim (bezpośrednio po przejechaniu placu manewrowego) egzaminator zleca określone zadania. Są to m.in.: włączanie się do ruchu, jazda drogami jedno i dwukierunkowymi, jedno i dwupasmowymi, przejazdy przez skrzyżowania z różnymi konfiguracjami pierwszeństwa przejazdu, ronda, parkowanie, zawracanie w wyznaczonym miejscu.

Egzamin w ruchu drogowym powinien trwać około 40 min. Egzaminator może zakończyć go po upływie 25 minut, jeżeli zostały wykonane wszystkie zadania, a wynik jest pozytywny. Negatywnego wyniku części praktycznej może spodziewać się osoba, która dwukrotnie nieprawidłowo wykonała to samo zadanie egzaminacyjne lub spowodowała zagrożenie w ruchu drogowym.

Podstawa prawna

Art. 3, art. 6, art. 54 i in. ustawy z 11 stycznia 2011 r. o kierujących pojazdami (Dz.U. z 2015 r. poz. 155). Rozporządzenie ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 13 lipca 2012 r. w sprawie szkolenia osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, instruktorów i wykładowców (Dz.U. poz. 1019). Rozporządzenie ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 13 lipca 2012 r. w sprawie egzaminowania osób ubiegających się o uprawnienia do kierowania pojazdami, szkolenia, egzaminowania i uzyskiwania uprawnień przez egzaminatorów oraz wzorów dokumentów stosowanych w tych sprawach (Dz.U. poz. 995 ze zm.). Rozporządzenie ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z 31 lipca 2012 r. w sprawie wydawania dokumentów stwierdzających uprawnienia do kierowania pojazdami (Dz.U. poz. 1005 ze zm.).