Zamiast drobiazgowego cytowania artykułów policjanci i prokuratorzy będą musieli nauczyć się jasno wyjaśniać prawa i obowiązki. Nowe zasady pouczeń wprowadzają projekty rozporządzeń ministra sprawiedliwości – informuje „Rzeczpospolita”.
Będą one dotyczyć zatrzymanych, podejrzanych, pokrzywdzonych, tymczasowo aresztowanych w postępowaniu karnym oraz obwinionych i zatrzymanych za wykroczenia.
Część zmian wynika z konieczności wdrożenia dyrektywy unijnej z 22 maja 2012 roku w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym. Wprowadza ona obowiązek pouczenia w trzech przypadkach: w związku z nabyciem statusu podejrzanego lub oskarżonego w postępowaniu karnym, w związku z zatrzymaniem lub tymczasowym aresztowaniem oraz na skutek zatrzymania osoby, wobec której wydano europejski nakaz aresztowania.
Obecnie nie ma ujednoliconego wzoru pouczeń w polskich przepisach, a dokumenty wykorzystywane przez policję i prokuraturę są efektem praktyki. Zmiany mają przyczynić się do tego, aby nawet osoba pozbawiona profesjonalnego pełnomocnika nie miała problemu ze zrozumieniem swoich praw i obowiązków. We wzorze pouczenia znalazły się m.in. informacje o możliwości skorzystania z mediacji, obrońcy, tłumacza oraz szczegóły dotyczące badań i oględzin.
Natomiast nowy wzór pouczenia pokrzywdzonego wynika m.in. z nowelizacji kodeksu postępowania karnego. Jest to odpowiedź na działania RPO, który zwracał uwagę, że organy wymiaru sprawiedliwości nie wypełniają prawidłowo obowiązku pisemnego informowania pokrzywdzonego o jego uprawnieniach przed pierwszym przesłuchaniem w postępowaniu przygotowawczym.
Według nowego wzoru pokrzywdzony ma zostać pouczony nie tylko o prawie złożenia wniosku o pełnomocnika z urzędu, ale także o możliwości złożenia zażalenia na postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa lub jego umorzeniu.
EŚ/Źródło: Rzeczpospolita