Poza sporządzaniem aktów notarialnych, notariusze pełnią także istotną funkcję w wydawaniu poświadczeń. Te dokumenty mają zasadnicze znaczenie dla ważności szeregu działań prawnych, takich jak pełnomocnictwa czy umowy. Jednym z najważniejszych rodzajów poświadczeń jest poświadczenie pozostawania przy życiu. Dokument może mieć znaczący wpływ na przebieg sprawy spadkowej. Ile kosztuje?
Poświadczenie pozostawania przy życiu. Co to takiego?
Poświadczenie pozostawania przy życiu to specjalny dokument, który potwierdza, że dana osoba nadal żyje lub przebywała w konkretnym miejscu w określonym czasie. Najczęściej osoba zainteresowana otrzymaniem takiego dokumentu stawia się osobiście w kancelarii notarialnej. Istnieją jednak sytuacje, w których notariusz może potwierdzić stan faktyczny poza swoją siedzibą, jeśli okoliczności tego wymagają.
W ramach poświadczenia notariusz identyfikuje osobę oraz ustala dokładną datę oraz czas stwierdzenia pozostawania przy życiu lub w konkretnym miejscu. Przy procedurze zwykle wymaga się aktualnego dowodu osobistego lub innego dokumentu identyfikacyjnego.
Poświadczenie pozostawania przy życiu. Po co taki dokument?
Notarialne poświadczenie pozostawania przy życiu ma wiele zastosowań. Przede wszystkim jest istotne w sprawach spadkowych, gdzie potwierdzenie, że osoba nadal żyje, może mieć kluczowe znaczenie. Jednak dokument ten jest również przydatny w sprawach administracyjnych i ubezpieczeniowych, np. w przypadku wypłaty świadczeń emerytalnych czy rentowych, a także w sytuacjach wymagających potwierdzenia autentyczności alibi np. w sprawach karnych.
Notarialne poświadczenie pozostawania przy życiu może być w wyjątkowych sytuacjach przydatne w sprawach spadkowych przy ustalaniu kręgu spadkobierców, ale tylko pod kątem tego, że potwierdza, iż dana osoba (mogąca mieć statut spadkobiercy) żyje po śmierci spadkodawcy. Warto jednak pamiętać, że dokument taki nie jest jednak dokumentem wykorzystywanym i wymaganym przy czynnościach spadkowych sporządzanych przez notariusza, w szczególności przy sporządzaniu aktu poświadczenia dziedziczenia.
Jak wyjaśnia Krajowa Rada Notarialna należy pamiętać, że notarialne poświadczenie dokonywane jest zawsze w czasie rzeczywistym, a więc nie jest możliwe uzyskanie takiego dokumentu post factum jako dowód potwierdzający wystąpienie tych okoliczności wcześniej. Mogą oczywiście zdarzyć się przypadki, w których tego typu poświadczenie będzie przydatne w postępowaniu karnym jako okoliczność potwierdzająca, że dana osoba pozostawała w określonym miejscu, ale nie stanowi ono swoistego dokumentu sporządzanego na potrzeby postępowania karnego. Z praktycznego punktu widzenia notarialne poświadczenie pozostawania przy życiu i/lub w określonym miejscu wykorzystywane jest przede wszystkim w sprawach związanych z postępowaniem dotyczącym otrzymywania przez osoby uprawnione zamieszkałe w Polsce świadczeń ubezpieczeniowych z zagranicy.
Ile kosztuje poświadczenie pozostawania przy życiu?
Stawki notarialne regulowane są przepisami rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie maksymalnych stawek taksy notarialnej. Według prawa notariusz może naliczyć za poświadczenie pozostawania przy życiu:
w celu otrzymania emerytury, renty lub innych świadczeń z ubezpieczenia społecznego – 5 zł, a w innym celu – 30 zł.
Za poświadczenie pozostawania osoby w określonym miejscu notariusz może naliczyć maksymalną stawkę 30 zł.
Podane w treści kwoty wynagrodzenia za poświadczenie – 5 i 30 zł są kwotami netto i należy do nich doliczyć podatek VAT (stawka 23 proc.).