Formalności, którymi trzeba zająć się po śmierci członka rodziny to nie tylko sprawy związane z dziedziczeniem testamentowym lub ustawowym. Gdy rodzina upora się z podziałem majątku, pora wziąć pod lupę środki zgromadzone na innych rachunkach, np. OFE. Nie wszyscy wiedzą, że te fundusze również podlegają dziedziczeniu.
Dziedziczenie środków zgromadzonych w OFE reguluje ustawa o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, te fundusze muszą być po śmierci podzielone na dwie części.
Kto otrzyma środki z OFE po śmierci właściciela rachunku?
Art. 131 wspomnianej ustawy zakłada, że wypłata transferowa trafi w połowie na rachunek małżonka zmarłej osoby, a w drugiej połowie na rachunek osoby, która została uposażona przez zmarłego. Jeśli właściciel nie wskazał przed śmiercią takiej osoby, środki przysługują ustawowym spadkobiercom i będą dziedziczone na zasadach ogólnych. Co jeszcze trzeba wiedzieć na ten temat?
- Małżonek otrzyma środki na swój własny rachunek w OFE. Jeśli takiego nie posiada, zostanie on założony.
- Jeśli małżonek jest jednocześnie uposażonym, połowę środków otrzyma w formie wypłaty transferowej na swój rachunek w OFE, a drugą połowę w formie gotówkowej lub również jako wypłatę transferową (proporcja została wcześniej ustalona przez zmarłego właściciela rachunku).
- Osoby uposażone inne niż małżonek otrzymają środki w formie gotówkowej w proporcjach wcześniej ustalonych przez zmarłego.
Co jeśli między małżonkami przez cały okres małżeństwa istniała rozdzielność majątkowa? W tej sytuacji środki zostaną rozdzielone pomiędzy spadkobierców ustawowych. Wypłata dokonywana na rzecz uposażonego lub spadkobierców może mieć formę jednorazową lub ratalną. Decyzję w tej sprawie podejmuje osoba uprawniona, czyli np. małżonek zmarłego. Raty nie mogą być jednak wypłacane dłużej niż przez 2 lata.
Czy współmałżonek może wypłacić pieniądze z OFE?
Współmałżonek, który otrzymał wypłatę transferową i specjalnie w tym celu został mu założony rachunek w OFE, ma w pewnych przypadkach możliwość wypłaty środków w formie gotówkowej. O jakich sytuacjach mowa?
- Gdy małżonek złoży wraz z wnioskiem decyzję przyznającą emeryturę, zaopatrzenie emerytalne, emeryturę dla rolników lub uposażenie w stanie spoczynku.
- Gdy małżonek nie nabył prawa do emerytury, ale ukończył 60 lat w przypadku kobiet lub 65 lat w przypadku mężczyzn.
- Gdy wniosek złoży osoba urodzona przed 1 stycznia 1969 roku, a środki zgromadzone na rachunku na dzień złożenia wniosku nie są wyższe od kwoty stanowiącej 150 % przeciętnego wynagrodzenia.
Od wypłaconej kwoty odprowadzany jest 19 proc. zryczałtowany podatek dochodowy (odprowadza go fundusz OFE). Wypłaty transferowe są zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, dlatego też nie trzeba rozliczać ich w PIT.
Kiedy pieniądze trafią do beneficjentów?
Wypłata środków dla osób uposażonych i spadkobierców następuje w ciągu 3 miesięcy od dnia przedstawienia funduszowi dokumentu, który potwierdza, że dana osoba jest uprawniona, jednak nie wcześniej niż po upływie 30 dni. Z kolei wypłaty transferowe środków dla współmałżonków są wykonywane cztery razy w roku - w ostatnich dniach lutego, maja, sierpnia i listopada. Dokumenty należy dostarczyć najpóźniej do 25 dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc transferowy (czyli np. do 25 stycznia).
Warto wiedzieć, że środki, które zmarły zgromadził na OFE oraz te, które zostały przekazane na rachunek współmałżonka nie podlegają egzekucji, nawet jeśli ma on długi. Nieco inaczej wygląda sprawa w przypadku osób uposażonych. Jeśli są one zadłużone, komornik ma prawo zająć te środki, bowiem zostały one wypłacone do swobodnej dyspozycji.
