Choć dziedziczenie ma zazwyczaj pozytywne konotacje, nie musi się wiązać jedynie z przejmowaniem od zmarłej osoby jej majątku (w różnej postaci). Odziedziczyć można również długi, co w wielu przypadkach nie jest pożądane oraz opłacalne dla spadkobiercy. Czy można odrzucić spadek?
Odrzucenie spadku. Jak to zrobić?
Zdarzyć się może, że spadkobierca otrzyma po osobie zmarłej nie tylko majątek, lecz także długi. Ich wysokość może znacznie przekraczać wartość odziedziczonego majątku, a wówczas jednym z rozwiązań może być odrzucenie spadku. Aby to zrobić, należy udać się do sądu lub notariusza z pisemnym oświadczeniem.
Bez względu na to, czy dziedziczenie następuje z mocy ustawy, czy na podstawie testamentu, spadkobierca może odrzucić spadek. Może to mieć miejsce tylko po śmierci spadkodawcy.
Warto podkreślić, że fakt odrzucenia nie oznacza, iż spadek zniknie. Przechodzi on wówczas na kolejnych krewnych, którzy – jeżeli także nie chcą go przyjmować – muszą trzymać rękę na pulsie i złożyć oświadczenie w odpowiednim czasie. Jeśli spadek odrzucą wszyscy krewni, przechodzi on na gminę, w której mieszkała osoba zmarła.
Odrzucenie spadku nie wymaga sporządzenia żadnej umowy – ani z innymi spadkodawcami, ani wykonawcami testamentu. Jedynym sporządzanym dokumentem jest wspomniane wcześniej oświadczenie – najlepiej w formie pisemnej.
Ile czasu ma spadkobierca na odrzucenie spadku?
Odrzucenie spadku ma ściśle określony termin. Jako że można go dokonać tylko po śmierci spadkodawcy, ma się na to czas od momentu otrzymania informacji o powołaniu do spadku przez kolejnych 6 miesięcy. Jeżeli w tym okresie nie odrzuci się spadku, zostaje on automatycznie przyjęty.
Zrzeczenie się spadku a jego odrzucenie
Odrzucenie spadku bywa mylone ze zrzeczeniem się dziedziczenia. Te dwa pojęcia jednak się różnią. Zrzeczenia dokonuje się bowiem przed śmiercią spadkodawcy, zawierając z nim umowę. Odrzucenie spadku, jak wspomniano powyżej, ma miejsce po jego śmierci i nie przygotowuje się w związku z tym żadnej umowy.
Co istotne, zrzeczenie się dziedziczenia powoduje, że obejmuje ono także zstępnych osoby zrzekającej się. W przypadku odrzucenia spadku, przechodzi on na zstępnych.
Jak zrzec się spadku?
Jak więc przeprowadzany jest proces zrzeczenia się dziedziczenia? Akt notarialny sporządza się wówczas między spadkodawcą a potencjalnym spadkobiercą. W dokumencie tym drugi z wymienionych nie zgadza się na dziedziczenie. Umowę należy podpisać przy obecności obu zainteresowanych stron. W świetle przepisów osoba, która zrzekła się dziedziczenia, w dniu otwarcia spadku traktowana jest tak, jakby tego momentu nie dożyła (mimo że w rzeczywistości może tak nie być).
Podkreślić należy, że akt notarialny musi zostać sporządzony także w obecności spadkodawcy. Jeżeli więc potencjalny spadkobierca nie chce przejmować długów i majątku tej osoby i nie ma z nią kontaktu lub kontakt nie jest najlepszy, najpewniej musi poczekać i ewentualnie odrzucić spadek po śmierci spadkodawcy.
Ze zrzeczenia się dziedziczenia można się wycofać. Wówczas konieczna jest ponowna wizyta u notariusza u sporządzenie kolejnej umowy, które niweluje skutki poprzedniej. Nie jest więc to proces nieodwracalny.