Wygląd towarów produkowanych przez przedsiębiorców jest nie tylko elementem identyfikującym ich wśród rynkowych rywali, ale także ważnym narzędziem marketingowym, które wpływa na decyzje podejmowane przez konsumentów. Oryginalne i nowe kształty mebli, butów czy sprzętu gospodarstwa domowego stają się często jednym z najważniejszych atutów firmy. Dlatego zewnętrzny wygląd towarów jest często wykorzystywany przez nieuczciwych konkurentów, którzy w nieuprawnionym naśladownictwie widzą szansę na zwiększenie swoich obrotów handlowych. Najlepszym sposobem, aby zabezpieczyć się przed wprowadzaniem do obrotu rynkowego imitacji stosowanych wzorów przemysłowych, jest ich urzędowa rejestracja. Zwiększa ona także znacznie wartość wzoru przemysłowego w razie jego późniejszej odsprzedaży.

Chroniona postać wytworu

Przed zgłoszeniem wzoru przemysłowego najlepiej zapoznać się z podstawowymi zasadami dotyczącymi ochrony prawnej wzorów przemysłowych. Reguluje je ustawa z 30 czerwca 2000 r. – Prawo własności przemysłowej (dalej p.w.p.) oraz rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 30 stycznia 2002 r. w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń wzorów przemysłowych.
Prawo własności przemysłowej określa wzór przemysłowy jako nową, posiadającą indywidualny charakter, postać wytworu lub jego części, których nabrał on dzięki określonym cechom linii, konturów, kształtów, użytego materiału, ornamentacji itp. Wytworem jest z kolei każdy przedmiot wytworzony w sposób przemysłowy lub rzemieślniczy, obejmujący w szczególności opakowanie, symbole graficzne oraz kroje pisma typograficznego, z wyłączeniem programów komputerowych. Za wytwór uważa się także przedmiot składający się z wielu wymienialnych części składowych umożliwiających jego rozłożenie i ponowne złożenie (wytwór złożony), czy część składową, jeżeli może być przedmiotem samodzielnego obrotu.
Jak podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, dobór cech, takich jak cechy linii, konturów, kształtów, kolorystyka, struktura lub materiał wytworu oraz ornamentyka wskazuje na to, że „postać wytworu” utożsamiać można z jego wyglądem. Nie budzi wątpliwości, że we wzorze przemysłowym chroniony może być tylko aspekt zewnętrzny produktu. Dwie najważniejsze przesłanki zdolności rejestracyjnej zawarte w samej definicji wzoru, a mianowicie „nowość” i jej „indywidualny charakter” decydują o posiadaniu przez wzór zdolności ochronnej (wyrok z 20 lutego 2008 r., sygn. akt VI SA/Wa 2128/2007). Tak więc jako wzór przemysłowy możne chronić wyłącznie wygląd zewnętrzny wytworu, nie zaś sam produkt. Z kolei cechy techniczne lub użytkowe produktu nie mogą być objęte ochroną wynikającą z jego rejestracji. Wzorami przemysłowymi mogą być więc np. zewnętrzne postacie AGD, pojazdów, zabawek, materiałów budowlanych czy kosmetyków.
To jest tylko część artykułu, zobacz pełną treść w e-wydaniu Dziennika Gazety Prawnej: Jak zarejestrować wzór przemysłowy i na nim zarobić.
W pełnej wersji artykułu:
- Rejestracja wzoru
- Rozpatrywanie zgłoszenia
- Świadectwo rejestracji wzoru
- Prawa z rejestracji
- Dochodzenie roszczeń w sądzie
- Sprzedaż praw z rejestracji