Zanim przystąpimy do egzaminu na prawo jazdy, musimy ukończyć obowiązkowy kurs. W przypadku kategorii B można zacząć na niego uczęszczać na 3 miesiące przed ukończeniem 18 lat, o ile uzyskamy zgodę rodziców. Naukę można natomiast rozpocząć 12 miesięcy wcześniej, jeżeli uczymy się w szkole, której program obejmuje zdobycie prawa jazdy.
Profil kierowcy
Jeszcze przed zapisaniem się na kurs w wydziale komunikacji starostwa lub miasta (czyli w stosownym organie wydającym prawa jazdy) należy utworzyć tzw. Profil Kandydata na Kierowcę (PKK). W tym celu do urzędu należy dostarczyć orzeczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych i psychologicznych do kierowania pojazdem, dowód osobisty, zdjęcie oraz pisemną zgodę rodziców/opiekunów prawnych, jeżeli jest ona potrzebna. Urząd ma obowiązek wygenerować PKK w ciągu dwóch dni roboczych.
Dokumenty można przesłać do urzędu także drogą elektroniczną lub też skorzystać w tej kwestii z pomocy ośrodka szkolenia kierowców, który w naszym imieniu złoży wniosek w urzędzie (będzie nas to jednak kosztowało 17 złotych opłaty skarbowej).
PKK jest następnie przekazywany do wybranego przez nas ośrodka szkolenia kierowców, a po ukończeniu szkolenia do Wojewódzkiego Ośrodka Ruchu Drogowego - i systematycznie aktualizowany o kolejne dane.
Obowiązkowy kurs na prawo jazdy
Sam kurs przygotowujący na prawo jazdy składa się z dwóch części: teoretycznej i praktycznej.
Część praktyczna powinna obejmować 30 godzin lekcyjnych po 45 minut, w tym 4 godziny teoretycznego i praktycznego kursu udzielania pierwszej pomocy. Zajęcia praktyczne nie mogą być przy tym jednorazowo dłuższe niż 2 godziny dziennie w okresie pierwszych 8 godzin szkolenia i 3 godziny dziennie po 8 godzinach szkolenia.
Po kursie teoretycznym można przystąpić do części praktycznej - na jazdy składa się 30 godzin zegarowych (po 60 minut), w tym co najmniej 4 godziny poza obszarem zabudowanym, m.in. na drogach o dopuszczalnej prędkości powyżej 70 km/h.
Szkolenie kończy egzamin wewnętrzny, składający się z części teoretycznej i praktycznej. Jeżeli go nie zdamy, nie musimy powtarzać całego kursu, ale niezbędne jest wykupienie dodatkowych godzin szkolenia.
Egzamin na prawo jazdy
Po zakończeniu kursu i zdaniu egzaminu wewnętrznego możemy zapisać się na egzamin w dowolnym Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego (osobiście lub drogą elektroniczną). WORD wyznaczy nam termin egzaminu nie później niż 30 dni od daty złożenia wymaganych dokumentów.
Przedtem jednak musimy uregulować opłatę - w przypadku kategorii B jest to 30 złotych za część teoretyczną i 140 złotych za część praktyczną.
Egzamin teoretyczny jest ważny przez 6 miesięcy od dnia jego uzyskania - jeżeli nie zaliczymy go przez pół roku, musimy zapisać się na niego kolejny raz.
Według nowych przepisów, obowiązujących od 19 stycznia 2013 roku, egzamin teoretyczny trwa 25 minut i składa się na niego 32 pytań (wybranych spośród blisko 2000) zadawanych w czasie rzeczywistym. Pierwsze 20 pytań to część podstawowa - osoba egzaminowana ma 20 sekund na przeczytanie pytania i 15 sekund na udzielenie odpowiedzi spomiędzy dwóch opcji wyboru. Druga część testu ma charakter specjalistyczny - na przeczytanie i udzielenie odpowiedzi spośród trzech opcji osoba egzaminowana ma 50 sekund.
Pozytywnie zaliczony egzamin teoretyczny jest warunkiem dopuszczenia do egzaminu praktycznego, który trwa maksymalnie 40 minut, a obejmuje zadania na placu manewrowym oraz jazdę po mieście.
Co po egzaminie
Wyniki egzaminu WORD wpisuje do Profilu Kandydata na Kierowcę, a aktualizacja PKK powinna nastąpić w terminie do trzech dni od momentu przystąpienia do testów i jazdy.
Jeżeli wynik naszego egzaminu jest pozytywny, WORD ma również obowiązek przekazać odpowiednie dokumenty do właściwego dla naszego miejsca stałego zameldowania wydziału komunikacji starostwa powiatowego lub urzędu miasta.
Urząd wydający prawo jazdy ma nie więcej niż 2 dni robocze na przeniesienie naszych danych do systemu ewidencji kierowców i następnie przesłanie materiałów do Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych, która produkuje dokument. Zamówienie na prawo jazdy zostanie jednak złożone dopiero wtedy, gdy do urzędu zostanie dostarczony dowód opłaty za wydanie prawa jazdy oraz między innymi opłaty ewidencyjnej, co daje w sumie 105 złotych. Producent ma maksymalnie 7 dni na dostarczenie gotowego dokumentu do urzędu.
Status produkcji naszego dokumentu można można śledzić na stronie Polskiej Wytwórni Papierów Wartościowych pod adresem kierowca.pwpw.pl.
Zgodnie z przepisami czas oczekiwania na prawo jazdy wynosi 30 dni, jednak w praktyce jest to zazwyczaj około trzech tygodni.