Subskrybuj nas na Youtube
Do takiego wniosku prowadzi lektura wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z 15 maja 2018 r. w sprawie Pankow p. Federacji Rosyjskiej (skarga nr 52550/08). Skarżący Vladislav Pankow wniósł skargę do ETPC, zarzucając, że brutalność, z jaką został potraktowany przez policję, naruszyła jego wolność od nieludzkiego traktowania.
Do naruszenia nietykalności cielesnej miało dojść po zatrzymaniu go przez policję późną nocą 9 kwietnia 2007 r. w celu sprawdzenia jego tożsamości. Po przewiezieniu go na posterunek policji Pankow został poinformowany, że ciążą na nim zarzuty popełnienia przestępstwa.Wedle twierdzeń skarżącego w nocy, którą spędził na komisariacie, doszło do pobicia go przez policjantów, polegającego na wymierzeniu mu kilku ciosów w klatkę piersiową, twarz oraz brzuch. Następnego dnia został przesłuchany w charakterze świadka w innym postępowaniu i zwolniony. Udał się wtedy na obdukcję lekarską, w trakcie której stwierdzono u niego obrażenia głowy i innych części ciała, które w ocenie lekarza mogły powstać w opisywanych przez niego okolicznościach.
Następnego dnia Pankow złożył zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa znęcania się nad nim przez policjantów. Prokurator odmówił jednak wszczęcia postępowania. Uznał, że nie można stwierdzić, czy obrażenia, które wystąpiły u zatrzymanego, powstały w wyniku zatrzymania go przez policję, czy też w innych okolicznościach. Odmowa wszczęcia postępowania karnego została podtrzymana przez sądy krajowe w 2008 r.
W skardze do ETPC Pankow zarzucił naruszenie art. 3, do czego miało dojść zarówno w aspekcie materialnym, tj. z uwagi na złe traktowanie go przez policję, jak i proceduralnym – przez nieprzeprowadzenie skutecznego śledztwa w sprawie stawianych przez niego zarzutów.
ETPC podzielił zarzuty skarżącego, wskazując w uzasadnieniu wyroku, że jeżeli do naruszenia nietykalności cielesnej jednostki dochodzi, gdy znajduje się ona w dyspozycji władz publicznych, które mają obowiązek chronić prawa i wolności jednostki, to na nich ciąży ciężar wskazania dowodów, które przeczą twierdzeniom o złym traktowaniu jej przez władze publiczne. W sytuacji, w której władze publiczne nie przedstawiają takich dowodów, jak w niniejszej sprawie, trybunał daje wiarę wersji skarżącego. Z kolei w kontekście obowiązku efektywnego wyjaśnienia zarzutu naruszenia wolności od nieludzkiego traktowania ETPC dostrzegł, że prokurator odmówił wszczęcia śledztwa, a więc zakończył sprawę na jej wstępnym etapie, dysponując ograniczonym materiałem dowodowym. W ocenie ETPC zakończenie postępowania w tym momencie jest sprzeczne z obowiązkiem wyjaśnienia okoliczności, w których mogło dojść do naruszenia wolności od nieludzkiego traktowania. Na organach władzy publicznej ciąży bowiem obowiązek wszechstronnego wyjaśnienia stawianych zarzutów przy użyciu szerokiego spektrum środków dowodowych.
Powyższy wyrok może skłonić ofiary brutalności ze strony policji czy innych służb bezpieczeństwa państwa, które dokonując zatrzymań, m.in. w trakcie rozmaitych manifestacji i kontrmanifestacji, naruszają nietykalność cielesną zatrzymywanych, do składania skarg.
To na organach władzy publicznej ciąży obowiązek wszechstronnego wyjaśnienia stawianych zarzutów przy użyciu szerokiego spektrum środków dowodowych
