BOGUSŁAW BANASZAK o kompetencjach marszałka Sejmu pełniącego urząd prezydenta - Marszałek nie powinien też wycofywać wniosków złożonych przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego do Trybunału, gdyż mandat poprzednika pochodził z wyborów powszechnych, był silniejszy niż zastępcy tymczasowego, jakim stał się marszałek Sejmu.
ROZMOWA
KATARZYNA ŻACZKIEWICZ
Czy Bronisław Komorowski mógłby zawetować ustawy, które czekają na podpis na biurku prezydenta?
BOGUSŁAW BANASZAK*
Konstytucja nie zakazuje mu wetować, może niestety to zrobić. Dlaczego niestety? Dlatego że marszałek Sejmu zasadniczo nie będzie negował ustaw, które sam uchwala. Nie może więc działać wbrew Izbie, i co więcej, wynikałoby z tego, że dopuścił do uchwalenia ustawy wadliwej. Nie może też zwołać nowych wyborów parlamentarnych.
Czy marszałek może odesłać złą ustawę do Trybunału Konstytucyjnego?
Tak. Jednak jest pytanie, czy powinien?
Czy mógłby wycofać weto złożone przez poprzedniego prezydenta?
Raczej nie, gdyż wolą poprzednika było zablokowanie ustawy. Powinien weto utrzymać. Marszałek nie powinien też wycofywać wniosków złożonych przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego do Trybunału, gdyż mandat poprzednika pochodził z wyborów powszechnych, był silniejszy niż zastępcy tymczasowego, jakim stał się marszałek Sejmu.
Czeka kilka ważnych ustaw na podpis na biurku prezydenta: ustawa o Trybunale Stanu, ustawa o PIT, o Instytucie Pamięci Narodowej. Czy marszałek powinien je podpisać w konstytucyjnym terminie 21 dni?
Powinien, gdyż nie może dopuścić do paraliżu państwa.
Gdyby nie podpisał w terminie?
To nie wypełniłby swoich podstawowych obowiązków.
Czy wtedy ustawa niepodpisana idzie do publikacji w Dzienniku Ustaw i obowiązuje w terminie wskazanym w akcie prawnym?
Nie. Ustawa niepodpisana przez prezydenta nie może być opublikowana.
Czy bezczynność w kwestii podpisów pod ustawami jest dopuszczalna?
Nie. Mógłby wtedy grozić marszałkowi zastępującemu prezydenta Trybunał Stanu. Przecież po to marszałek Sejmu wchodzi w kompetencje prezydenta, aby państwo funkcjonowało.
Ustawa o IPN jest gotowa do podpisu prezydenta. Wejdzie w życie dwa tygodnie od publikacji. Czy nowy prezes IPN będzie wybrany według starej czy nowej ustawy?
Na nowych zasadach. Nawet jeśli posłowie skierują ją do Trybunału, to niezależnie od tego wchodzi w życie.
Czy pełnomocnictwa ustanowione przez prezydenta marszałek może odwołać?
Nie. Wolą prezydenta bowiem było wykonanie pewnych czynności przez pewną osobę. Jeśli np. prezydent Kaczyński odmówił komuś nominacji sędziowskiej, to Bronisław Komorowski nie może tej nominacji wręczyć. Akt woli został dokonany, nie można go uchylić. Wszystko, co poprzednik dokonał, powinno toczyć się swoim trybem.
* prof. Bogusław Banaszak
przewodniczący Rady Legislacyjnej przy prezesie RM