Trzy pytania do MARCINA BARYCKIEGO rzecznika patentowego w Chałas i Wspólnicy Kancelaria Prawna - Co grozi przedsiębiorcy za naruszenie praw do chronionych wzorów przemysłowych?
Przedsiębiorcy, dążąc do zdobycia klientów, przyciągają ich uwagę także wyglądem oferowanych towarów. Dlatego zarówno wzór przemysłowy (nowa i posiadająca indywidualny charakter postać wytworu lub jego części, np. zewnętrzne postacie odzieży, zabawek czy kosmetyków), jak i wzór użytkowy (nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, np. oryginalne zamknięcie butelek lub wzór kołnierza ochronnego dla zwierząt) korzystają z ochrony przewidzianej w ustawie – Prawo własności przemysłowej oraz w ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych.
Producent, który chce wytwarzać towary, wykorzystując chronione wzory, powinien zapewnić legalność produkcji towarów w drodze uzyskania praw wyłącznych do wzoru albo poprzez zawarcie odpowiedniej umowy licencji z osobą uprawnioną. Jej brak może skutkować decyzją sądu, który na wniosek osoby uprawnionej może zdecydować np. o zniszczeniu towaru. Efekt łatwo sobie wyobrazić. Jest nim – eliminacja z rynku!
Czy sprzedawca, który oferuje towary bezprawnie produkowane według zastrzeżonych wzorów, odpowiada tak samo jak producent?
Sprzedawca jako niezależny od producenta przedsiębiorca ponosi ryzyko prawne i gospodarcze swojej działalności. Fakt działania w granicach umownych w relacji z producentem nie wyłącza odpowiedzialności sprzedawcy za naruszenie praw własności intelektualnej osób trzecich do wzoru. Odpowiedzialność sprzedawcy za naruszenie praw do wzoru jest oparta na zasadzie ryzyka i jest niezależna od winy. Zatem sprzedawca będzie ponosił odpowiedzialność za naruszenie praw do wzoru, nawet jeżeli działał w zaufaniu do producenta zapewniającego go o legalności produkcji.
W jaki sposób sprzedawcy mogą się zabezpieczyć przed takimi sytuacjami?
Producent, sprzedając towar obciążony prawem osoby trzeciej do wzoru, dostarcza sprzedawcy towar z wadą prawną. W interesie sprzedawcy leży zawarcie w umowie z producentem postanowień regulujących korzystnie dla sprzedawcy odpowiedzialność producenta w przedmiocie naruszenia praw własności intelektualnej osób trzecich. Producent, gwarantując, że sprzedaż towarów nie naruszy praw osób trzecich, co prawda nie zwolni sprzedawcy z bezpośredniej odpowiedzialności względem osób uprawnionych do wzoru, ale przejmie na siebie odpowiedzialność w tym zakresie. Nałożenie na producenta obowiązku zapłaty odpowiednich kar umownych ułatwi sprzedawcy dochodzenie odszkodowania od producenta.