Czy podmiot zamawiający wykonanie robót lub usług zawsze ma obowiązek wykluczenia przedsiębiorcy (wykonawcy), który nie wniósł wadium wymaganego przez specyfikację istotnych warunków zamówienia przed upływem terminu składania ofert?
Anna Szymańska, radca prawny, kancelaria Salans
Tak. Co więcej, dokument związany z wadium (np. gwarancja bankowa czy ubezpieczeniowa) nie mieści się w katalogu tych, które można uzupełnić w toku postępowania. Można bowiem uzupełnić tylko te dokumenty, które wskazano w art. 25 ustawy – Prawo zamówień publicznych (P.z.p.).
Są to dokumenty i oświadczenia potwierdzające spełnienie: warunków udziału w postępowaniu, wymagań dotyczących przedmiotu zamówienia i pełnomocnictwa. Dlatego wadium trzeba wnieść przed upływem terminu składania ofert. Ma ono zabezpieczyć ofertę przedsiębiorcy – wykonawcy.
A zamawiający powinien mieć możliwość skorzystania z wadium w całym okresie związania ofertą.
Przy wnoszeniu wadium w formie pieniężnej odpowiednią kwotę wpłaca się przelewem na rachunek bankowy wskazany przez zamawiającego.
Należy więc zadbać, aby w terminie na wniesienie wadium odpowiednia kwota znalazła się na rachunku bankowym zamawiającego, tak aby mógł nią dysponować. Nie jest wystarczające obciążenie żądaną kwotą rachunku wykonawcy, jeżeli uznanie rachunku bankowego zamawiającego nastąpi po tej dacie (w kwestii momentu spełnienia świadczenia bezgotówkowego wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z 4 stycznia 1995 r., sygn. akt III CZP 164/94).
Potwierdza to również wyrok Krajowej Izby Odwoławczej z 12 stycznia 2012 r. (sygn. akt KIO 2796/11).
Izba podkreśliła, że dla skutecznego wniesienia wadium w pieniądzu występuje konieczność uznania rachunku bankowego zamawiającego należną kwotą wadium przed upływem terminu składania ofert.
Samo zadysponowanie określonej kwoty pieniężnej w postaci zlecenia przelewu kwoty wadium na rachunek zamawiającego tego wymogu nie spełnia, gdyż przepisy ustawy P.z.p. w tym zakresie nie wiążą żadnego skutku prawnego z załączeniem do złożonej oferty dowodu zlecenia dokonania przelewu kwoty wadium.