29 października 2021 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy - Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw. Nowela zawiera m.in. zmiany przepisów podatkowych, które mają ułatwić egzekucję nieuiszczonych grzywien, takich jak mandaty za wykroczenia drogowe.

Zmiany w Ordynacji to skuteczniejsza egzekucja mandatów

Celem zmian sejmu jest poprawa bezpieczeństwa na drogach. Nowa regulacja z założenia skupia się przede wszystkim na wprowadzeniu surowszych kar za naruszenie bezpieczeństwa w ruchu drogowym. Jednym ze sposobów realizacji celu noweli jest także poprawa skuteczności egzekucji należności z tytułu grzywien nałożonych w drodze mandatu karnego.

Nowa ustawa wprowadza do art. 76 Ordynacji podatkowej nowy par. 1a, zgodnie z którym organ podatkowy (Krajowej Administracji Skarbowej), u którego powstała nadpłata, może zaliczyć nadpłatę na poczet niepodatkowych należności budżetowych o charakterze publicznoprawnym (m.in. grzywien), w rozumieniu art. 60 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, do których wymiaru lub poboru właściwy jest inny organ KAS.

Obecnie nie ma możliwości zaliczania z urzędu nadpłaty i zwrotu podatku na poczet niepodatkowych należności budżetowych w ramach Krajowej Administracji Skarbowej.

Egzekucja bez tytułu wykonawczego

Proponuje się, aby organ podatkowy, u którego powstała nadpłata, będący organem Krajowej Administracji Skarbowej - bez konieczności podejmowania działań zmierzających do wystawienia tytułu wykonawczego - mógł ją zaliczyć na poczet niepodatkowych należności budżetowych, do których wymiaru lub poboru jest właściwy inny organ KAS.

Kiedy jest nadpłata podatku

Nadpłata podatku wystąpi, gdy wartość zaliczek na podatek pobranych przez płatnika lub zapłaconych przez podatnika będzie wyższa niż wartość zobowiązania podatkowego ustalonego za dany rok podatkowy.

Nadpłata podatku to:
  • kwota nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku;
  • kwota podatku pobrana przez płatnika nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
  • kwota zobowiązania zapłaconego przez płatnika lub inkasenta, jeżeli w decyzji o odpowiedzialności podatkowej płatnika lub inkasenta określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej;
  • kwota zobowiązania zapłaconego przez osobę trzecią lub spadkobiercę, jeżeli w decyzji o ich odpowiedzialności podatkowej lub decyzji ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego spadkodawcy określono je nienależnie lub w wysokości większej od należnej.

Nadpłata podlega zaliczeniu z urzędu na poczet zaległości podatkowych wraz z odsetkami za zwłokę, odsetek za zwłokę od nieuregulowanych w terminie zaliczek na podatek, kosztów upomnienia oraz bieżących zobowiązań podatkowych.

Gdy nie ma zaległości podatkowych lub bieżących zobowiązań podatnik może uzyskać zwrot nadpłaty, o ile nie zawnioskuje o zaliczenie jej na poczet przyszłych zobowiązań podatkowych.

Zmiany dotyczące nadpłaty podatku na poczet niezapłaconego mandatu mają wejść w życie 1 stycznia 2022 r.