W efekcie promowania ładu korporacyjnego (ang. corporate governance) coraz więcej zarządów zaczyna wdrażać zasady sprzyjające przejrzystości działania ich spółek. Jak w praktyce zarząd może efektywnie wprowadzić program antykorupcyjny w spółce?
Michał Gruca, adwokat w kancelarii Schoenherr
Coraz więcej członków zarządów spółek widzi potrzebę podejmowania działań prewencyjnych mających na celu zapobieganie korupcji.
Wyjście na jaw niezgodnych z prawem działań z udziałem pracowników czy przedstawicieli firmy może mieć fatalny wpływ na jej wizerunek, a ponadto pozbawić ją wielu źródeł przychodów.
Wystarczy chociażby przypomnieć, że firma zamieszana w korupcję wykluczona jest z postępowań o udzielenie zamówień publicznych. Wynika to z art. 24 ust. 1 pkt 4 ustawy o zamówieniach publicznych.
Warto podkreślić, że skutecznym sposobem na zwalczanie niepożądanych zjawisk jest wprowadzenie programu antykorupcyjnego w firmie. W dużych spółkach powinni się w to zaangażować członkowie zarządów. Wynika to bowiem z ich kompetencji określonych w kodeksie spółek handlowych (k.s.h.). W przypadku spółki z o.o. jest to art. 201 par. 1 oraz art. 204 k.s.h., a w przypadku spółki akcyjnej – art. 368 par. 1 oraz 372 par. 1 k.s.h.
Z regulacjami tymi wiąże się też art. 5 ust. 2 ustawy z 28 października 2002 r. o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary.
Udział członków zarządu spółki powinien polegać przede wszystkim na nadzorowaniu opracowania programu antykorupcyjnego, a także zapewnieniu w związku z tym odpowiedniej komunikacji z pracownikami i kontrahentami zewnętrznymi.
Wewnątrz spółki skuteczne może okazać się wdrożenie formalnych regulacji zobowiązujących pracowników do prowadzenia spraw firmy, w której są zatrudnieni, w sposób otwarty, rzetelny i uczciwy.
Ponadto warto zobowiązać pracowników do aktywnego przeciwdziałania korupcji poprzez wprowadzenie obowiązku informowania o takich przypadkach czy też zawieszenia kontaktów handlowych z partnerem przejawiającym tego typu zachowania. Za naruszenie takich obowiązków powinny grozić sankcje.