W jakich postępowaniach mogą uczestniczyć organizacje ekologiczne?
Udział organizacji ekologicznych jest najbardziej widoczny w procesie inwestycyjno-budowlanym. Przepisy przewidują, że mogą one brać udział m.in. w postępowaniach w sprawie wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oraz w postępowaniach w sprawie wydania decyzji o pozwoleniu na budowę, jeżeli w ich toku przeprowadzana jest ocena oddziaływania na środowisko. Zbliżone rozwiązanie przewidziano w przypadku wydawania kilku innych decyzji inwestycyjnych. Co więcej, nawet gdy organizacje ekologiczne (mimo takiej możliwości) nie brały udziału w postępowaniu, mogą się odwołać od wydanej decyzji, a nawet złożyć skargę do sądu administracyjnego.
Organizacje te mogą również uczestniczyć m.in. w strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko, ocenie oddziaływania przedsięwzięcia na obszar Natura 2000, a także w postępowaniu o wydanie pozwolenia zintegrowanego oraz decyzji o zmianie pozwolenia zintegrowanego dotyczącej istotnej zmiany instalacji.
Pewne wątpliwości pojawiają się w przypadku innych postępowań, gdyż stowarzyszenia ekologiczne jako organizacje społeczne mogą w nich uczestniczyć na ogólnych zasadach przewidzianych w kodeksie postępowania administracyjnego, czyli gdy jest to uzasadnione celami statutowymi danej organizacji i gdy przemawia za tym interes społeczny. Niewielka precyzja tych pojęć sprawia, że nie zawsze jest jasne, czy określony podmiot spełnia wspomniane kryteria.
Możliwość udziału organizacji społecznych na zasadach ogólnych zostaje niekiedy wyłączona przez przepisy szczegółowe. Tak jest np. w przypadku postępowań w sprawie wydania pozwolenia na budowę, w których nie przeprowadza się oceny oddziaływania na środowisko.
Niezgodne z prawem niedopuszczenie organizacji ekologicznej do postępowania skutkuje ryzykiem późniejszego uchylenia wadliwego rozstrzygnięcia organu, co dla inwestora oznacza przede wszystkim wydłużenie procedur poprzedzających rozpoczęcie inwestycji.\