Czy przystąpienie do grupy zawsze wymaga złożenia pisemnego oświadczenia?
Tak. Oświadczenie o przystąpieniu do grupy jest składane na ręce reprezentanta grupy.
Do grupy można przystąpić na etapie jej tworzenia. Artykuł 1 ust. 1 ustawy o dochodzeniu roszczeń w postępowaniu grupowym (dalej ustawa) wymaga, by w momencie złożenia pozwu istniała już grupa licząca co najmniej 10 osób. Oświadczenia tych osób o przystąpieniu powinny być załączone do pozwu zbiorowego – jest to jeden z warunków formalnych pozwu (art. 6 ust. 2 ustawy).
Przystąpienie do grupy jest możliwe także po publikacji ogłoszenia o wszczęciu postępowania grupowego (tj. już po prawomocnym stwierdzeniu przez sąd, że postępowanie grupowe w konkretnej sprawie jest dopuszczalne). W ogłoszeniu zawiadamia się m.in. o możliwości przystąpienia do grupy poprzez złożenie oświadczenia w oznaczonym przez sąd terminie, od 1 do 3 miesięcy od daty ogłoszenia (art. 11 ust. 2 pkt 3).
Przystąpienie do grupy po upływie terminu jest niedopuszczalne (art. 11 ust. 5) – osoby, które spóźnią się z przystąpieniem do grupy, mogą dochodzić swoich roszczeń indywidualnie. Zasada ta dotyczy także osoby, która wytoczyła przeciwko pozwanemu indywidualne powództwo jeszcze przed wszczęciem postępowania grupowego – mimo wieloznacznej treści art. 13 ust. 2 należy przyjąć, że termin wyznaczony w ogłoszeniu wiąże także ją.
Ustawa milczy o możliwości przystąpienia do grupy w okresie pomiędzy złożeniem pozwu a datą ogłoszenia. W mojej ocenie nie ma przeszkód, by osoby zainteresowane uczestnictwem w grupie składały oświadczenia o przystąpieniu także w tym okresie.
Oświadczenie o przystąpieniu do grupy musi zawsze określać żądanie danej osoby, opisywać okoliczności, które uzasadniają żądanie, i przynależność danej osoby do grupy, a także wskazywać dowody (art. 12). Skuteczne złożenie oświadczenia o przystąpieniu do grupy nie gwarantuje jeszcze uczestnictwa w grupie. Ostateczna decyzja należy do sądu, który określa skład grupy w odrębnym postanowieniu (art. 17 ust. 1).