Czy czynność prawna zarządu spółki z o.o. dokonana bez zgody jej innego organu jest nieważna?
Kwestia nieważności takiej czynności prawnej zależy od tego, na jakiej podstawie prawnej jest wymagane jej udzielenie. W tym kontekście należy rozważyć dwie sytuacje. Po pierwsze, kiedy zgoda zgromadzenia wspólników lub też rady nadzorczej jest wymagana przez ustawę, np. kodeks spółek handlowych, bądź też kiedy takowa zgoda jest wymagana wyłącznie przez umowę spółki. W pierwszym przypadku podjęcie czynności prawnej (np. zbycie przedsiębiorstwa) przez zarząd spółki bez wymaganej zgody pociągnie za sobą nieważność tej czynności. Taka czynność prawna nie będzie wywierać skutków prawnych między stronami.
Warto zaznaczyć, że zgoda może być wyrażona zarówno przed podjęciem czynności prawnej, jak również po, jednak nie później niż w terminie dwóch miesięcy od dnia złożenia oświadczenia przez spółkę. Ze względu jednak na bezpieczeństwo transakcji zasadne jest uzyskanie takiej zgody przed podjęciem czynności prawnej. Należy również pamiętać, że zgoda powinna być wyrażona w formie uchwały, w sposób przewidziany dla podejmowania uchwał przez dany organ spółki.
Jeżeli natomiast zgoda zgromadzenia wspólników czy rady nadzorczej jest wymagana jedynie na podstawie postanowień umowy spółki, wówczas taka czynność prawna jest ważna i wywołuje skutki prawne między stronami. Nie oznacza to jednak, iż naruszenie umowy spółki nie wywołuje żadnych negatywnych skutków dla zarządu spółki. W takim przypadku członkowie zarządu mogą być pociągnięci do odpowiedzialności organizacyjnej oraz odszkodowawczej wobec spółki w związku z naruszeniem postanowień umowy spółki. Warto jednak podkreślić, że wspomniane negatywne skutki prawne dla zarządu mogą wystąpić jedynie wówczas, gdy doszło do naruszenia umowy spółki. Jeżeli podjęta przez zgromadzenie wspólników lub radę nadzorczą uchwała wprowadza podobne ograniczenia, ich naruszenie przez zarząd nie uzasadnia odpowiedzialności odszkodowawczej wobec spółki, a co najwyżej może skutkować odpowiedzialnością organizacyjną.