W jakim terminie kupujący online ma prawo odstąpić od umowy kupna?
Art. 6 ust. 1 dyrektywy z 20 maja 1997 r. w sprawie ochrony konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość stanowi, że od każdej umowy na odległość konsument może, w terminie ustalonym na co najmniej 7 dni roboczych, odstąpić bez żadnych sankcji i bez konieczności podawania powodu. W przypadku gdy konsument wykonuje swoje prawo, dostawca jest zobowiązany do zwrotu wpłaconych kwot bez dodatkowych kosztów. Dyrektywa powtarza, że z tytułu wykonywania swojego prawa odstąpienia od umowy kupujący nie może ponosić żadnych kosztów poza bezpośrednimi kosztami zwrotu towarów. Polska ustawa o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny termin na skorzystanie z prawa odstąpienia od umowy ustaliła na 10 dni. Do zachowania tego terminu wystarczy wysłanie pisemnego oświadczenia o odstąpieniu od umowy przed upływem tego terminu. W razie odstąpienia od umowy jest ona uważana za niezawartą, a konsument jest zwolniony z wszelkich zobowiązań. To, co strony świadczyły, ulega zwrotowi w stanie niezmienionym, chyba że zmiana była konieczna w granicach zwykłego zarządu.
Czy jeśli przed odstąpieniem kupującego od umowy e-sklep poniesie koszty, związane np. z wysyłką zamówionego towaru, ma prawo obciążyć nimi kupującego?
Przepisy prawa krajowego nie określają jednoznacznie, w jaki sposób odstąpienie od umowy przez konsumenta wpływa na sprawę poniesionych przez niego kosztów dostarczenia towaru. W praktyce e-sklepy podają wysokość kosztów przesyłki towaru na adres klienta, a w przypadku zamówienia przekraczającego określoną wartość wręcz zwalniają go z takich opłat. Nierzadko jednak w regulaminach sklepów internetowych znajdują się postanowienia w rodzaju: „w przypadku odstąpienia od umowy koszty dostawy i odesłania towaru nie podlegają zwrotowi”. Dyrektywa zezwala tymczasem na obciążanie konsumenta wyłącznie bezpośrednimi kosztami zwrotu towarów.
Interpretacja dyrektywy stała się 15 kwietnia 2010 r. podstawą orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-511/08. W sporze tym – zainicjowanym przed niemieckim sądem – brała udział spółka specjalizująca się w sprzedaży na odległość. Stosowane przez nią ogólne warunki sprzedaży przewidywały, że konsument ponosi zryczałtowane koszty wysyłki w wysokości 4,95 euro. Co istotne, kwota ta nie była zwracana przez dostawcę w razie odstąpienia od umowy przez konsumenta. W postępowaniu krajowym w Niemczech zakwestionowano warunki regulaminu sprzedaży, gdyż naruszały interesy konsumentów wynikające z regulacji krajowych i europejskich. TS podkreślił zaś, iż „gdyby konsument miał ponosić jeszcze koszty wysyłki, takie obciążenie, które bez wątpienia mogłoby zniechęcać go do wykonania przysługującego mu prawa odstąpienia, byłoby sprzeczne z samym celem art. 6 dyrektywy”. Przenoszenie zatem na konsumenta całości kosztów związanych z transportem towarów do i od klienta „mogłoby zaburzyć zrównoważony podział ryzyka między stronami w umowach zawieranych na odległość”.
pol
Podstawa prawna
Dyrektywa 97/7/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 20 maja 1997 r. w sprawie ochrony konsumentów w przypadku umów zawieranych na odległość.
Ustawa z 2 marca 2000 r. o ochronie niektórych praw konsumentów oraz o odpowiedzialności za szkodę wyrządzoną przez produkt niebezpieczny (Dz.U. nr 22, poz. 271 ze zm.).