Przy wyodrębnieniu parkingu w budynku oddanym już w użytkowanie wieczyste w celu mieszkaniowym mieszkańcy muszą się liczyć z wyższą opłatą roczną – uchwalił w piątek Sąd Najwyższy.

Elżbieta M. mieszka w Poznaniu w budynku z garażem wielostanowiskowym. Grunt pod blokiem jest własnością Skarbu Państwa i zgodnie z treścią księgi wieczystej przeznaczony został na tereny mieszkaniowe. Po wyodrębnieniu mieszkań ustanowiono odrębną własność lokalu użytkowego – parkingu. Dotychczas właściciele korzystali z hali garażowej jako części wspólnej nieruchomości. Po wyodrębnieniu lokalu użytkowego stali się jego współwłaścicielami, będąc jednocześnie użytkownikami wieczystymi udziału w nieruchomości gruntowej.

Cel mieszkaniowy

Do końca 2008 r. opłata roczna za prawo użytkowania wieczystego gruntu wynosiła 1 proc. wartości nieruchomości. Prezydent Poznania podniósł ją do 3 proc. Jego zdaniem zmiana kwoty uzasadniona jest wyodrębnieniem garażu. Elżbieta M. złożyła odwołanie do samorządowego kolegium odwoławczego. SKO uznało, że obowiązująca jest stawka niższa. Prezydent wniósł sprzeciw i sprawa trafiła do sądu.

Sąd Rejonowy w Poznaniu stwierdził, że mieszkanka powinna płacić mniej, bo garaż został wybudowany dla realizacji szeroko pojętych celów mieszkaniowych. Gdyby mieszkańcy pod wskazanym adresem nie mieszkali, to nie byliby zainteresowani korzystaniem z miejsc parkingowych. W efekcie właściwą stawką opłaty rocznej dla nieruchomości gruntowych oddanych na cele mieszkaniowe powinien być nadal 1 proc. ceny nieruchomości gruntowej.

Zgodnie z art. 73 ust. 1, 2 i 2a ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2010 r. nr 102, poz. 651 z późn. zm.), jeżeli nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste na więcej niż jeden cel, stawkę opłaty rocznej przyjmuje się dla tego celu, który w umowie został określony jako podstawowy. Jeżeli nastąpi trwała zmiana sposobu korzystania z nieruchomości, stawkę się zmienia. Tutaj – zdaniem sądu – zmiana nie zaszła.

Po nowelizacji

Przy rozpoznawaniu apelacji prezydenta sąd okręgowy miał jednak wątpliwości i postanowił przedstawić Sądowi Najwyższemu zagadnienie prawne.

SN zajmował się opłatami za użytkowanie wieczyste gruntu już w przeszłości. Przyjmował dotąd, że wyodrębnienie lokalu użytkowego w budynku wzniesionym na nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste na cele mieszkaniowe nie uzasadnia zmiany stawki opłaty rocznej (sygn. akt IIICZP 103/03). SN zwrócił jednak wówczas uwagę, że taki brak zróżnicowania stawek w zależności od przeznaczenia lokalu może prowadzić do sytuacji niesprawiedliwych.

Tym stanowiskiem spowodował zmianę przepisów w 2007 r. W efekcie możliwe stało się różnicowanie stawek w odniesieniu do udziału w prawie użytkowania wieczystego związanego z lokalem, który został oddany na inny cel niż mieszkaniowy.

Tym razem SN uchwalił, że w sytuacji wyodrębnienia lokalu użytkowego na cele parkingowe na nieruchomości oddanej wcześniej w użytkowanie wieczyste w celu mieszkaniowym zachodzi podstawa do zmiany stawki. Czyli prezydent miał prawo podnieść opłatę.

ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 16 listopada 2012 r., sygn. akt III CZP 62/12.