Resort sprawiedliwości pracuje nad zmianami w prawie karnym, zgodnie z którymi do 16 lat podniesiona ma być granica wieku małoletniej ofiary przestępstwa seksualnego - poinformował PAP wiceminister sprawiedliwości Łukasz Piebiak.

Wiceszef MS brał w poniedziałek udział w 13. ogólnopolskiej konferencji "Pomoc dzieciom, ofiarom przestępstw". Dwudniowe wydarzenie, organizowane przez Fundację Dajemy Dzieciom Siłę (FDDS) we współpracy z Ministerstwem Sprawiedliwości i warszawskim ratuszem zgromadziło kilkuset specjalistów, teoretyków i praktyków m.in.: sędziów, prokuratorów, kuratorów, pedagogów, pracowników socjalnych, policjantów, psychologów i pracowników organizacji pozarządowych, zajmujących się pomocą dzieciom.

"Jeżeli chodzi o ścisłą ochronę dzieci jako ofiar przestępstw, to w obszarze prawa karnego jest już niewiele do zrobienia, ale jest jeden projekt, nad którym pracujemy. On dotyczy czynności seksualnych z udziałem - dzisiaj mamy osoby do 15. roku życia - chcemy podnieść tę granicę do 16. roku życia" - powiedział w poniedziałek PAP Piebiak.

Jak poinformował, trwają też prace nad regulacjami dotyczącymi rozwodów. Mają one iść w kierunku "zmuszenia rozwodzących się małżonków, by dogadywali się co do dalszych losów dzieci, co do sposobu sprawowania nad nim opieki". "Jeżeli się nie będą dogadywać, będzie im dużo trudniej uzyskać rozwód" - zapowiedział Piebiak. "Ta konferencja też nam pozwoli na podjęcie dalszych decyzji" - dodał.

Resort planuje ponadto zmiany dotyczące alimentów. "Chcemy znacząco przyspieszyć postępowanie alimentacyjne, wprowadzić pewne tabele, które nie będą bezwzględnie wiążące, ale pozwolą sądowi w sposób uproszczony orzekać o alimentach" - zapowiedział wiceminister.

Podczas konferencji odbędzie się ok. 30 sesji z udziałem polskich i zagranicznych ekspertów. Ich tematy to m.in. przyjazne przesłuchiwania dzieci, problemy związane z ujawnieniem i rozpoznaniem przestępstw seksualnych, przestępstwa internetowe, dalekosiężne konsekwencje krzywdzenia dzieci, metodyka pomocy dzieciom doznającym przemocy i ich rodzinom, wykorzystywanie seksualne dzieci przez duchownych czy problem przemocy w rodzinach uchodźców.

Jak co roku podczas konferencji wręczono certyfikaty dla przyjaznych pokojów przesłuchań, które FDDS we współpracy z ministerstwem sprawiedliwości przyznaje od dziewięciu lat. W tym roku trafiły one do 14 sądów rejonowych w: Bolesławcu, Sosnowcu, Nowym Mieście, Kluczborku, Wałbrzychu, Częstochowie, Pruszkowie, Olecku, Kolbuszowej, Kraśniku, Biłgoraju, Gorlicach, Nowym Sączu i Koninie.

Piebiak powiedział PAP, że obecnie jest 126 pokoi, które spełniają standard przyjaznego miejsca przesłuchań - na ponad 300 sądów rejonowych i ponad czterdzieści okręgowych. Jak podkreślił wiceminister, od strony technicznej pokoje te nie odbiegają niczym od światowych standardów, w tym prezentowanych na konferencji islandzkich rozwiązań.

"Co nie znaczy, że niczego nie trzeba poprawiać - na pewno trzeba doprowadzić do tego, by pokoje były wszędzie, by umiejętności przesłuchiwania dzieci przez prokuratorów i sędziów stały na najwyższym możliwym poziomie" - powiedział Piebiak.

Rzecznik Praw Obywatelskich, Adam Bodnar wskazywał podczas konferencji na potrzebę zmian legislacyjnych m.in. w obszarze wydłużenia terminów przedawnienia karalności przestępstw na tle seksualnym, szczególnie wobec dzieci. Uzasadniał, że spotyka się z przypadkami, gdy ofiara dopiero po kilkudziesięciu latach jest w stanie mówić o przestępstwie i dojrzewa na tyle, by chcieć ścigać sprawcę.

RPO zwracał też uwagę, że z praktyki jego urzędu wynika, iż "bardzo często ofiarami przemocy" padają dzieci nie w środowisku domowym czy szkolnym, ale w ośrodkach zamkniętych, jak poprawczaki czy szpitale psychiatryczne. "Niestety w tych ośrodkach dochodzi do przemocy, dochodzi do sytuacji nieludzkiego lub poniżającego traktowania" - powiedział.

Bodnar mówił też, że potrzeba "aktywnego wsparcia ze strony państwa" dla wszystkich organizacji pozarządowych, które mają siłę, energię i mają moc", by zajmować się dziećmi jako ofiarami przestępstw.

Prezeska FDDS, Monika Sajkowska podkreśliła w rozmowie z PAP, że Fundacja stara się, żeby sesje i wystąpienia na konferencji dotyczyły bardzo różnych aspektów krzywdzenia dzieci. Aktualnie Fundacja dąży do utworzenia w Polsce specjalistycznych centrów pomocy dzieciom krzywdzonym - pierwsze dwa mają powstać za parę miesięcy w Warszawie i Starogardzie Gdańskim. Stąd wykład inauguracyjny - na temat modelu ochrony praw dziecka w Islandii, który wygłosił dyrektor rządowej Agencji Służb Ochrony Dzieci w Islandii, Bragi Gudbrandsson.

"Realizowany w Islandii projekt Child Advocacy Centre to jest właśnie model placówki, gdzie pod jednym dachem dzieje się wszystko - rozpoznany jest dany przypadek, dziecko jest przesłuchiwane, dziecko i jego rodzina dostają wsparcie: medyczne, socjalne, terapeutyczne" - powiedziała Sajkowska.