Od 1 stycznia 2015 r. obowiązywać będzie ustawa nowelizująca przepisy prawa upadłościowego i naprawczego. Zasadnicza zmiana, wynikająca z nowych przepisów, ma polegać na uproszczeniu procedur dotyczących upadłości konsumenckiej. Konsument otrzyma łatwiejszy dostęp do procedury ogłoszenia upadłości w sytuacji nadmiernego zadłużenia. Będzie to nowa szansa dla osób, które popadły w kłopoty finansowe nie ze swojej winy.

Odkąd powstała instytucja upadłości konsumenckiej (31 marca 2009 r.) złożono 2161 wniosków o jej ogłoszenie, a wielu potencjalnych wnioskodawców w ogóle nie zdecydowało się na rozpoczęcie procedury upadłości, zniechęconych nadmiernym formalizmem postępowania.

Dodatkowo wydano zaledwie 60 postanowień o ogłoszeniu upadłości takich osób. Znikome wykorzystywanie tych przepisów doprowadziło do nowelizacji . Prezydent podpisał nową ustawę 19 września 2014 r. zaś 30 września ustawa została ogłoszona w Dzienniku Ustaw. Zmiana rozszerzy katalog osób, które będą mogły skorzystać z upadłości konsumenckiej jako sposobu na oddłużenie.

W nowej odsłonie postępowanie zostało mocno uproszczone.

Kiedy można ogłosić upadłość konsumencką

Konsument, który popadł w stan niewypłacalności nie ze swojej winy lub nie w wyniku swego rażącego zaniedbania, może złożyć wniosek o ogłoszeniu upadłości. Nawet gdy konsument jest „winny”, czyli zachodzą przesłanki wykluczające, sąd może w wyjątkowych przypadkach ogłosić upadłość takiej osoby.

Koszty postępowania

Jedna z dotychczasowych barier były również koszty postępowania. Nowe rozwiązanie nie dyskwalifikuje na wstępie konsumentów, którzy nie posiadają majątku wystarczającego na zabezpieczenie kosztów samego postępowania. Koszty te poniesie za upadłego Skarb Państwa. Konieczne będzie jednak ich zwrócenie w ratach w toku realizacji planu spłat. Dodatkowo zdecydowanie zmniejszone zostało wynagrodzenie syndyka za jego pracę wykonaną w trakcie postępowania. Obniżeniu uległa także opłata od wniosku z 200 zł do wysokości opłaty podstawowej: 30 zł.

Spłaty na rzecz wierzycieli do 3 lat

Skrócony zostaje także okres, w którym upadły konsument będzie zobowiązany do dokonywania spłat na rzecz wierzycieli z 5 do 3 lat. Po wykonaniu takiego planu spłaty sąd umarza pozostałe zobowiązania konsumenta. Sąd może nawet w szczególnych przypadkach, gdy sytuacja życiowa upadłego na to wskazuje, zadecydować o umorzeniu pozostałych zobowiązań upadłego bez ustalania planu spłat.

Układ z wierzycielami w sprawie zachowania prawa do mieszkania

Gdy osoba zgłaszająca upadłość posiada nieruchomość, którą zamieszkuje, będzie mogła zawrzeć układ z wierzycielami szczególnie w sprawie zachowania prawa do mieszkania lub domu. Jeśli do tego nie dojdzie, nieruchomość musi zostać sprzedana. Ustawa przewiduje zostawienie dłużnikowi środków na opłacenie czynszu za 12 do 24 miesięcy według średniej ceny wynajmu mieszkań w danej okolicy tak, aby konsument mógł wynająć lokum.
Nowe przepisy będą obowiązywać od początku 2015 roku.

Kacper Marcinkowski