W naszej spółdzielni mieszkaniowej zarząd blokuje wszystkie działania mieszkańców. Mimo że funkcjonuje rada nadzorcza, jest on wszechwładny. Wszelkie dotychczasowe próby odwołania go się nie powiodły. Jak mamy to zrobić, jeśli nawet porządek obrad walnego zgromadzenia, które jest władne do odwołania zarządu, ustala właśnie zarząd – pisze pani Bożena. – Do tego spółdzielnia jest duża (ponad 500 członków) i trudno zebrać jednocześnie wszystkich. Co możemy zrobić, aby skutecznie zmienić zarząd naszej spółdzielni? – pyta pani Bożena.
Maciej Kijas adwokat / Media / materialy prasowe
Kwestie związane z powoływaniem i odwoływaniem zarządu w spółdzielniach mieszkaniowych regulują: prawo spółdzielcze, ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych oraz statut spółdzielni. Spółdzielnie mieszkaniowe zarządzane są przez trzy organy: walne zgromadzenie członków, radę nadzorczą i zarząd spółdzielni. Właściwy podział kompetencji między nimi, wynikający z ustaw oraz statutu spółdzielni, ma zagwarantować skuteczność jej działania. Walne zgromadzenie jest najwyższym ciałem spółdzielni, do którego należą najważniejsze decyzje – m.in. odwołanie zarządu. Rada nadzorcza nadzoruje i kontroluje prace spółdzielni, a zarząd kieruje jej działalnością i reprezentuje ją w stosunkach wewnętrznych i na zewnątrz.
Jeśli zarząd spółdzielni zwołuje walne zgromadzenie członków, a musi to zrobić przynajmniej raz w roku do końca czerwca, ma 21 dni na zawiadomienie o nim wszystkich członków. Ci, wiedząc o zebraniu, mają prawo do zgłaszania projektów uchwał, mogą też żądać zamieszczenia tych spraw w porządku obrad walnego zgromadzenia. Muszą to zrobić na 15 dni przed terminem posiedzenia walnego zgromadzenia lub początkiem jego pierwszej części. Projekt uchwały zgłaszanej przez członków spółdzielni musi być poparty przez co najmniej 10 z nich (oznacza to złożenie 10 podpisów pod każdym projektem uchwały). Należy go złożyć na piśmie. Każdy członek spółdzielni ma także prawo zgłaszania poprawek do projektów uchwał, ale musi to zrobić nie później niż na trzy dni przed posiedzeniem walnego zgromadzenia lub początkiem jego pierwszej części.
Zarząd zobowiązany jest także zwołać walne zgromadzenie na wniosek rady nadzorczej lub jednej dziesiątej członków spółdzielni. Żądanie jednej dziesiątej członków (statut może przewidywać większą ich liczbę) także powinno być sformułowane na piśmie oraz zawierać cel zgromadzenia i treść proponowanej uchwały.
Zarząd zwołuje walne zgromadzenie w takim terminie, aby mogło się ono odbyć w ciągu sześciu tygodni od dnia wniesienia żądania. Jeżeli to nie nastąpi, zwołuje je rada nadzorcza. W razie bezczynności rady nadzorczej członkowie spółdzielni mogą wystąpić o zwołanie obrad do związku rewizyjnego, w którym spółdzielnia jest zrzeszona, lub do Krajowej Rady Spółdzielczej na koszt spółdzielni. O czasie, miejscu i porządku obrad walnego zgromadzenia zawiadamia się wszystkich członków na piśmie co najmniej 21 dni przed jego terminem lub terminem jego pierwszej części. Zawiadomienie powinno zawierać czas, miejsce, porządek obrad oraz informację o miejscu wyłożenia wszystkich sprawozdań i projektów uchwał, które będą przedmiotem obrad.
Podstawa prawna
Art. 81 ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1222). Art. 36–55 ustawy z 16 września 1982 r. – Prawo spółdzielcze (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1443).
PORADA EKSPERTA
Zarząd spółdzielni mieszkaniowej, w tym prezesa i jego zastępców, wybiera i odwołuje, stosownie do postanowień statutu spółdzielni, rada nadzorcza lub walne zgromadzenie. Jeżeli powyższą kompetencję przyznano walnemu zgromadzeniu, podejmuje ono uchwałę w sprawie odwołania zarządu zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania, chyba że ustawa lub statut stanowią inaczej.
W spółdzielniach mieszkaniowych, których liczba członków przekracza 500, walne zgromadzenie może być podzielone na części. Reguluje to statut spółdzielni. Rada nadzorcza ustala zasady zaliczania członków do poszczególnych części walnego zgromadzenia, z tym że nie można zaliczyć członków uprawnionych do lokali znajdujących się w obrębie jednego budynku do różnych części walnego zgromadzenia. Uchwałę uważa się za podjętą, jeżeli była poddana pod głosowanie wszystkich części walnego zgromadzenia, a za uchwałą opowiedziała się wymagana w ustawie lub w statucie większość ogólnej liczby członków uczestniczących w walnym zgromadzeniu.