Notariusze, komornicy sądowi i naczelnicy urzędów skarbowych działający jako organy egzekucyjne będą wszczynali postępowanie wieczystoksięgowe drogą elektroniczną (e.p.w.). W taki sam sposób złożą wnioski o założenie nowych ksiąg wieczystych.
Komornicy w e.p.w. będą składali wnioski o dokonanie wpisów o wszczęcie egzekucji z nieruchomości i zajęciu wierzytelności zabezpieczonej hipoteką oraz ujawnienie przyłączenia się wierzycieli do wcześniej wszczętej egzekucji. Między innymi na tym będzie polegała dalsza informatyzacja postępowania wieczystoksięgowego, przewidziana w projekcie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw. Ma ona ułatwić, przyspieszyć i zwiększyć bezpieczeństwo obrotu nieruchomościami. Rządowy projekt ustawy uzyskał poparcie posłów.
– Ustawa uniemożliwi jednoczesny obrót tą samą nieruchomością w bardzo krótkim odstępie czasu w kilku umowach, co się czasem zdarza – przekonywał poseł Borys Budka (PO) podczas dyskusji nad tymi propozycjami.
Zgodnie z planem z chwilą skutecznego złożenia wniosku na specjalnym formularzu elektronicznym – czyli zarejestrowaniu go w centralnym repozytorium wniosków elektronicznych – wzmianka o nim automatycznie znajdzie się w e-księdze. Wniosek niezweryfikowany pozytywnie będzie traktowany tak jak niezłożony, o czym wnioskodawca zostanie poinformowany.
Przewidziana w projekcie nowa procedura umożliwi również natychmiastowe, automatyczne wpisywanie do ksiąg wieczystych wzmianek, wyłączających rękojmię ich wiary publicznej (a więc domniemanie, że uwidoczniony w nich stan prawny jest prawdziwy). Odbędzie się to od razu po sporządzeniu przez rejenta aktu notarialnego, prowadzącego do zmiany właściciela nieruchomości.
Projekt przewiduje także, że do wniosku inicjującego postępowanie nie będą dołączane dokumenty w postaci elektronicznej. Przyjęcie takiej procedury wynika z problemów organizacyjnych, technicznych i prawnych związanych z dołączaniem dokumentów w tej postaci. Tłumaczył to posłom Wojciech Węgrzyn, podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości:
– Dokumenty papierowe zostaną dosłane za pośrednictwem poczty albo będą składane osobiście na dzienniku podawczym przez pracownika kancelarii notarialnej. Jedynie dokumenty mające pierwotną postać elektroniczną w drodze wyjątku będą dołączane do wniosku – wyjaśniał.
Co z tą rękojmią
Rękojmia wiary publicznej ksiąg wieczystych chroni prawa nabywcy, który kupił nieruchomość od osoby wpisanej do księgi jako właściciel, użytkownik wieczysty, posiadacz własnościowego prawa do lokalu spółdzielczego lub inny uprawniony, mimo że w rzeczywistości już nim nie jest. W takiej sytuacji, na mocy rękojmi, kupujący uzyskuje prawo do nieruchomości, chociaż faktycznie dokonał zakupu od osoby, która nie miała prawa jej sprzedać.
Etap legislacyjny
Prace w komisji