W skład każdego przedsiębiorstwa wchodzić mogą zarówno rzeczy ruchome, jaki i nieruchomości. Oprócz nich przedsiębiorstwo dysponuje też pewnymi zasobami niematerialnymi. Jednym z takich zasobów jest wiedza technologiczna wypracowana w określonej dziedzinie – czyli „know-how”.

Literatura specjalistyczna definiuje termin „know-how” jako zespół technicznej lub pozatechnicznej wiedzy i doświadczeń, który cechuje możliwość zidentyfikowania i opisu oraz potencjalna bądź rzeczywista możliwość praktycznego wykorzystania w działalności gospodarczej. „Know-how” stanowić będzie zatem pewną sumę doświadczeń, dorobku i osiągnięć danego przedsiębiorstwa, która będzie podlegać ochronie prawnej.

W Unii Europejskiej, zgodnie z Rozporządzeniem nr 772/2004 w sprawie stosowania art. 81 ust. 3 Traktatu do kategorii porozumień o transferze technologii, „know-how” rozumiany jest jako pakiet nieopatentowanych informacji praktycznych, wynikających z doświadczenia i badań, które są:

1. niejawne (nie są powszechnie znane lub łatwo dostępne);
2. istotne (ważne i użyteczne z punktu widzenia wytwarzania produktów objętych umową);
3. zidentyfikowane (czyli opisane w wystarczająco zrozumiały sposób, aby można było sprawdzić, czy spełniają kryteria niejawności i istotności).

Do know-how możemy zaliczyć:

• System obsługi klientów;
• System zarządzania kadrami;
• System składania zamówień;
• Metoda zmniejszenia kosztów produkcji;
• Określona strategia PR;
• Baza kontaktów;
• System archiwizacji danych.





Know-how a tajemnica przedsiębiorstwa

Tajemnicą przedsiębiorstwa, zgodnie z art. 14 ust. 4 Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, są nieujawnione do wiadomości publicznej informacje techniczne, technologiczne i organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, co do których przedsiębiorca podjął niezbędne działania w celu zachowania ich poufności. Jak łatwo zatem zauważyć „know-how” będzie podlegać ochronie właśnie na podstawie przepisów odnoszących się do tajemnicy przedsiębiorstwa.

Zakres ochrony know-how

Za czyn nieuczciwej konkurencji – w myśl artykułu 11 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji - uznaje się przekazanie, ujawnienie lub wykorzystanie cudzych informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa lub ich nabycie od osoby nieuprawnionej – jeśli fakt ten zagraża lub narusza interes przedsiębiorcy.

Roszczenie dotyczące naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa może zostać wysnute przeciwko osobie, która przekazała niejawne informacje, jak również przeciwko osobie, która te od osoby nieuprawnionej nabywa. Oznacza to, że czyn bezprawny popełniany jest już w momencie przekazania informacji określanych jako „know-how”, bez konieczności późniejszego jej wykorzystania.

Naruszeniem przepisów będzie również przekazanie „know-how” do wiadomości publicznej, co doprowadzić może do osłabienia pozycji rynkowej przedsiębiorcy. Naruszenie tajemnicy przedsiębiorstwa nastąpi oczywiście także wtedy jeśli wykorzysta, go sam naruszyciel.

Zgodnie z art. 11 ust. 3 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, tajemnica przedsiębiorstwa nie zostaje naruszona w momencie, gdy od uprawnionego nabyta została w dobrej wierze, na podstawie odpłatnej czynności prawne, informacje stanowiące tajemnice przedsiębiorstwa.

Jak prawo chroni know-how?

Ochrona prawna „know-how” nie została ustanowiona ani w prawie patentowym, ani autorskim. Kwestię tę reguluje wspomniana już wcześniej ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji.

W razie dopuszczenia się działania spełniającego znamiona nieuczciwej konkurencji – a więc m.in. w przypadku ujawnienia informacji stanowiących tajemnicę przedsiębiorstwa - przedsiębiorca, którego interes został zagrożony lub naruszony, może – w myśl art. 18 wspomnianej ustawy - żądać:

1) zaniechania niedozwolonych działań;
2) usunięcia skutków niedozwolonych działań;
3) złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie;
4) naprawienia wyrządzonej szkody, na zasadach ogólnych;
5) wydania bezpodstawnie uzyskanych korzyści, na zasadach ogólnych;
6) zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny związany ze wspieraniem kultury polskiej lub ochroną dziedzictwa narodowego – jeżeli czyn nieuczciwej konkurencji był zawiniony.