Tych obietnic nie spełnił Donald Tusk

1 Obietnica: Wyjście z procedury nadmiernego deficytu w 2012 r.

Deficyt finansów publicznych w 2012 r. wyniósł 3,9 proc. PKB. Co prawda rządowi udało się utrzymać w limicie deficytu budżetowego (deficyt wyniósł 30,4 mld zł), ale głównie dzięki rekordowo wysokiej wpłacie z zysku Narodowego Banku Polskiego (ponad 8 mld zł). Według unijnego prawa taka wpłata to transfer w ramach podsektora instytucji centralnych, nie jest dochodem i deficytu nie pomniejsza. Skutek? Procedura nadmiernego deficytu nie tylko nie została zdjęta w zapowiadanym przez premiera terminie, ale Komisja Europejska wydłużyła o kolejne dwa lata termin, do którego Polska ma czas na zejście z deficytem do wymaganych 3 proc. PKB.

2 Rachunkowość dla rolników i zmiana składek zdrowotnych

Rząd zapowiadał wprowadzenie rachunkowości rolników. Chciał również, aby rolnicy płacili podatek dochodowy. W 2012 r. minister rolnictwa Stanisław Kalemba informował, że trwają uzgodnienia w sprawie podatku dochodowego dla rolników. Przyznał też, że możliwe jest wprowadzenie podatku od 1 stycznia 2014 r. Do dziś nie ma nawet założeń do projektu, który przewidywałby wprowadzenie rachunkowości rolników ani objęcia ich podatkiem dochodowym. Zapowiedź premiera z expose: Od lutego 2012 r. zaproponujemy zgodnie z intencją tego orzeczenia, ale także w duchu sprawiedliwości społecznej, zmianę systemu w odniesieniu do rolników. Tak jak do tej pory państwo dalej ma zamiar opłacać, jeśli nasza intencja zostanie przyjęta, składkę za rolników o najniższych dochodach, czyli w gospodarstwach do 6 hektarów. Rolnicy na gospodarstwach od 6 do 15 hektarów będą płacili połowę składki płaconej dziś przez osoby mające działalność gospodarczą poza rolnictwem, a powyżej 15 hektarów - całą składkę. Mówimy o tej części składki, która jest poza podatkiem dochodowym, a więc to,co wynosi 36 zł dla tych zamożniejszych rolników, i co będzie wynosiło 18 zł dla tych od 6 do 15 hektarów. Trybunał Konstytucyjny na wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich uznał, że takie rozwiązanie jest niezgodne z ustawą zasadniczą. Wyrok w tej sprawie zapadł z 26 października 2010 r. (sygn. akt K 58/07, Dz.U. nr 205, poz. 1363). Sędziowie uznali wówczas, że budżet państwa nie może dalej finansować składek zdrowotnych za wszystkich rolników bez względu na ich dochody. Rząd miał przygotować nowe rozwiązania oparte na liczeniu na faktycznym dochodzie.

3 Zmiany w emeryturach dla górników

Premier zapowiadał utrzymanie przywilejów wyłącznie dla tych, którzy pracują bepośrednio przy wydobyciu we wszelkiego rodzaju kopalniach. Obecnie część górników ma prawo do górniczej emerytury bez względu na wiek i zajmowane stanowisko (na podstawie art. 50e ustawy emerytalnej), jeśli wykonywali pracę górniczą pod ziemią stale i w pełnym wymiarze czasu pracy przez okres co najmniej 25 lat. Do przyznania takiej emerytury nie jest wymagane rozwiązanie stosunku pracy.

4 Obietnica: Zmiany w emeryturach dla księży

Premier zapowiadał, że duchowni zostaną włączeni do powszechnego systemu emerytur. Tymczasem duchowny, aby przejść na emeryturę powinien złożyć odpowiedni wniosek, a także dołączyć stosowne dokumenty, które potwierdzają okresy podlegania ubezpieczeniu emerytalnemu, oraz okresy nie podlegania temu ubezpieczeniu, które są wliczane do stażu emerytalnego. Okresami składkowymi przypadku będą okresy (bycia duchownymi) przed 1 lipca 1989 r., pod warunkiem opłacania składek na ubezpieczenie społeczne za cały okres podlegania temu ubezpieczeniu oraz czas przebywania na misjach i czas prowadzenia działalności duszpasterskiej wśród Polonii, które przypadają po 14 listopada 1991 r. do 31 grudnia 1998 r., oraz okresy opłacania składek na ubezpieczenie duchownych od 1 lipca 1989 r. do 31 grudnia 1998 r. Składki na ubezpieczenia społeczne za misjonarzy od 1 stycznia 1999 r. opłacane są przez Fundusz Kościelny.

5 Obietnica: Obniżenie stawki VAT do 22%

Rząd zapowiedział, że od 1 stycznia 2014 r. stawki VAT się nie zmienią. Dalej będą stosowane stawki 8 i 23 proc. Wiceminister finansów Maciej Grabowski tłumaczył, że pozostawienie po 2013 r. wyższych stawek VAT jest niezbędnym warunkiem stabilności makroekonomicznej i długofalowego wzrostu gospodarczego. 30 kwietnia 2013 r. rząd przyjął aktualizację Programu Konwergencji, z którego wynika, że w przyszłym roku stawki VAT będą wynosiły 23 i 8 proc. Automatyczny powrót do niższej, 22-proc. stawki podstawowej planowany jest dopiero od 2017 r.

6 Obietnica: Stworzenie konkurencji dla NFZ

Decentralizacja NFZ miała być faktem 1 stycznia 2013 roku. Centrala funduszu miała przestać istnieć, a osobowość prawną miały uzyskać jego oddziały wojewódzkie. W 2014 roku na rynku usług zdrowotnych mieli pojawić się inni płatnicy niż NFZ. Składka zdrowotna trafiałaby nie tylko do publicznego funduszu, ale także do prywatnych ubezpieczycieli. Ministerstwo Zdrowia przygotowało projekt założeń przewidujących decentralizację NFZ, ale bardzo szybko schowało go do szuflady. Projekt został skrytykowany przez partnerów społecznych podczas jego wstępnych konsultacji. Likwidacja centrali funduszu nie budziła emocji, za to za bardzo kontrowersyjne zostało uznane inne rozwiązanie, które znalazło się w założeniach do tej samej ustawy. Chodziło o pomysł stworzenia map potrzeb zdrowotnych przez wojewodów. Placówki medyczne, które nie zostałyby w nich uwzględnione, straciłyby kontrakt. Zarówno pracodawcy, jak samorządy krytykowały ministra zdrowia za to, że pozbawił stronę społeczną wpływu na tak ważne decyzje dotyczące przyszłości szpitali. Resort zdrowia zapewnia, ze z reformy się nie wycofał. Urzędnicy ministerialni cały czas poprawiają projekt. Ma być gotowy na początku przyszłego roku. Oznacza to, że reforma NFZ wejdzie w życie najwcześniej za rok.

7 Obietnica: Punkty przedszkolne na uczelniach

Uczelnie robią to na własną rękę i jest ich bardzo niewiele. Nie ma żadnego jasnego programu Ministerstwa Nauki lub innych resortów, który mógłby zachęcić uczelnie do tworzenia takich placówek. Według stanu na 31 marca 2013 roku w Systemie Informacji Oświatowej Ministerstwa Edukacji Narodowej znajdują się cztery niepubliczne przedszkola i trzy punkty przedszkolne prowadzone przez szkoły wyższe (są to wyłącznie uczelnie niepubliczne).

8 Obietnica: Mniejsze opłaty za leki refundowane

Część leków staniała, część podrożała. Część leków wypadła w ogóle z refundacji, więc pacjenci płacą za nie 100 proc, ale część do niej weszła. Polacy jednak więcej wydają na leki niż przed wejściem ustawy refundacyjnej.

9 Obietnica: Nieodpłatne odpracowywanie kar przez więźniów

Osadzeni w więzieniu za nieuiszczenie kary finansowej zawsze mieli możliwość wcześniejszego odpracowania kary. Jeśli trafili za kratki to właśnie z powodu, że nie chcieli skorzystać z tej możliwości. Ani przed osadzeniem w zakładzie karnym, ani po, nie można nikogo zmusić do pracy. Na przeszkodzie, oprócz lenistwa osadzonego stoi bowiem Konstytucja.

10 Obietnica: Dokończenie modernizacji kolei

Według danych PLK, do prędkości 160 km/h dostosowanych jest w Polsce tylko 7 proc. torów kolejowych, a 120 km/h – ponad 16 proc. Realizacja programu modernizacji kolei drastycznie rozchodzi się z obietnicami. W 2012 r. z deklarowanych 7 mld zł na inwestycje w tory PLK wydała 4 mld zł, a w 2011 r., a zamiast 5 mld zł tylko 3,5 mld zł. Opóźniają się największe inwestycje np. E65 Warszawa-Gdańsk i E30 Kraków-Rzeszów. PKP mają słabe wyniki w wydawaniu unijnych dotacji. Jak wynika z danych MRR, z puli 20 mld zł w ramach unijnego budżetu 2007-2013 zakontraktowanych jest 60 proc., a UE zrefundowała na razie tylko 8 proc. Zagrożonych jest od 4 do 5 mld zł, których kolej zapewne nie wykorzysta. Planem ratunkowym są pospiesznie robione rewitalizacje, czyli proste remonty, dla których kolej nie musi uzyskiwać decyzji środowiskowych, pozwoleń na budowę itd.

11 Obietnica: Uelastycznienie funduszy emerytalnych

Zmiany idą w zupełnie innym kierunku: przekazania aktywów z OFE do ZUS przed emeryturą, co ma zastąpić bezpieczne fundusze oraz wprowadzenia innych zmian, takich jak dobrowolność lub swoboda inwestowania.

12 Obietnica: Przywrócenie opieki lekarskiej w szkołach

Choć są szkoły, w których jest opieka pielęgniarska, to jest ona niepełna. Na etat pielęgniarki przypada 880 -1100 uczniów. W sytuacji, gdy liczba uczniów w szkole jest niższa niż wskazana, pielęgniarka obejmuje świadczeniami opieki zdrowotnej uczniów w więcej, niż jednej szkole.

13 Obietnica: Przyspieszenie wzrostu PKB

Tempo wzrostu PKB niestety spadło. Jeszcze w roku 2011 wyniosło 4,5 proc., a w ub. roku osiągnęło poziom 1,9 proc,.

14 Obietnica: Wprowadzenie elektronicznego dowodu osobistego do 2013 r.

W grudniu 2012 roku znowelizowano ustawę o dowodach osobistych przesuwając jej wejście w życie na 1 stycznia 2015 r.