Niemożliwość wniesienia zażalenia na postanowienie sądu odmawiające przyznania obrońcy z urzędu jest niezgodne z konstytucją – orzekł dzisiaj Trybunał Konstytucyjny.

Trybunał postanowił, iż art. 81 § 1 KPK jest niezgodny z konstytucją w zakresie, jakim nie przewiduje zaskarżenia na postanowienie prezesa sądu, które odmawia przydzielenia adwokata z urzędu.

Prawo do obrońcy z urzędu zostało zagwarantowane w Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej, która w art. 42 ust. 2 stanowi, że każdy, przeciw komu prowadzone jest postępowanie karne, ma prawo do obrony we wszystkich stadiach postępowania. Może on w szczególności wybrać obrońcę lub na zasadach określonych w ustawie korzystać z obrońcy z urzędu.

Sprawa tocząca się przed Trybunałem Sprawiedliwości dotyczyła przepisu zawartego w art. 78. § 1 KPK, który stanowi, iż oskarżony nieposiadający obrońcy z wyboru, może żądać, aby mu wyznaczono obrońcę z urzędu, jeżeli w sposób należyty wykaże, że nie jest w stanie ponieść kosztów obrony bez uszczerbku dla niezbędnego utrzymania siebie i rodziny.

Przypadek ten odnosi się do sytuacji, w których oskarżony chce korzystać z pomocy obrońcy, lecz go na niego nie stać. Obrońcę z urzędu wyznacza wtedy prezes sądu.

Należy zaznaczyć, że ocena dokumentów, na podstawie których określany jest stan majątkowy oskarżonego, była dokonywana na podstawie arbitralnej i niezaskarżalnej decyzji, co było przedmiotem toczącej się sprawy przed Trybunałem Konstytucyjnym nad legalnością niniejszego rozwiązania.