Dostęp do zawodu radcy prawnego bez obowiązku składania egzaminu radcowskiego dla sędziów, prokuratorów, adwokatów i notariuszy jest zgodny z konstytucją - uznał we wtorek Trybunał Konstytucyjny.

Wniosek do TK w tej sprawie skierowała Krajowa Rada Radców Prawnych. Chciała, by Trybunał zbadał, czy zgodne z konstytucją są przepisy ułatwiające wpis na listę radców prawnych. Chodzi o nowelizację ustawy o radcach prawnych wprowadzoną w lutym 2009 r. TK badał sprawę w pełnym składzie.

Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego przepisy umożliwiające dostęp do zawodu radcy prawnego bez złożenia egzaminu radcowskiego sędziom, prokuratorom i notariuszom są zgodne z konstytucją. Według TK model naboru do zawodów prawniczych należy do ustawodawcy. Trybunał podkreślił, że nie ma dowodów na to, że otwarcie zawodów prawniczych obniżyło poziom usług świadczonych przez radców prawnych.

Konstytucyjny jest także zdaniem TK przepis o dopuszczeniu do zawodu radcy prawnego osób, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski i wykonywały inne zawody prawnicze. Zdaniem Trybunału ustalenie długości praktyki zawodowej wymaganej do wpisu na listę radców prawnych należy do ustawodawcy.

Obecnie wniosek o wpis na listę mogą składać osoby, które zdały egzamin sędziowski lub prokuratorski po 1 stycznia 1991 r. oraz w ciągu pięciu lat przed złożeniem wniosku o wpis na listę radców prawnych przez co najmniej trzy lata wykonywały czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej przez adwokata lub radcę prawnego.

Intencją ustawodawcy było to, aby do wymaganej trzyletniej praktyki prawniczej mogły być zaliczane okresy praktyki poprzedzające zdanie egzaminu sędziowskiego lub prokuratorskiego - zaznaczył TK.

Konstytucyjne jest także ułatwienie dostępu do zawodu radcy prawnego doktorom nauk prawnych, polegające na tym, że nie muszą odbywać aplikacji i zdawać egzaminu, jeśli spełniają wymóg dotyczący praktyki - uznał TK.

Podobnie Trybunał orzekł w sprawie przepisów umożliwiających zdawanie egzaminu radcowskiego bez aplikacji osobom, które wykonywały czynności bezpośrednio związane ze świadczeniem pomocy prawnej w kancelariach lub urzędach organów władzy publicznej.

Zgodne z konstytucją są też przepisy dopuszczające do egzaminu radcowskiego osoby zatrudnione na stanowisku referendarza sądowego, starszego referendarza sądowego, asystenta sędziego lub asystenta prokuratora.

Obecnie Ministerstwo Sprawiedliwości przygotowuje projekt deregulacji kilkudziesięciu zawodów, w tym zawodów prawniczych. Zgodnie z informacją zamieszczoną na stronie resortu skrócone do trzech lat zostaną praktyki wymagane do dopuszczenia do egzaminu radcowskiego. Ma zostać zlikwidowana część testowa egzaminu radcowskiego i zniesiony obowiązek powołania zastępców członków komisji egzaminacyjnej.