Nabywca nie powinien płacić odsetek, jeżeli po trzymiesięcznym terminie wykaże VAT należny od usług budowlanych objętych odwrotnym obciążeniem – orzekł WSA w Warszawie.
Uznał, że przepisy nakazujące zapłatę odsetek są niezgodne z prawem UE.
To kolejny wyrok stwierdzający, że przepisy nakazujące zapłatę odsetek w razie wykazania należnego VAT po upływie trzech miesięcy od powstania obowiązku podatkowego są niezgodne z dyrektywą. Regulacje te obowiązują w Polsce od 2017 r.
Tym razem chodziło o odwrotne obciążenie. Wcześniejsze wyroki dotyczyły wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów (WSA w Warszawie z 15 maja 2018 r., sygn. akt III SA/Wa 2488/17, oraz WSA w Krakowie z 29 września 2017 r., sygn. akt I SA/Kr 709/17).
Sądy uznały, że w takim przypadku (podobnie jak przy imporcie usług) późniejsze wykazanie podatku należnego nie rodzi skutków dla budżetu państwa. Nie może być więc mowy o odsetkach za zwłokę.
Wszystkie te orzeczenia są nieprawomocne, co oznacza, że ostatecznie spory zakończy dopiero NSA.
O jakie przepisy chodzi
Zasady naliczania i odliczania VAT w przypadku odwrotnego obciążenia i WNT są takie same i wynikają z art. 86 ust. 10b pkt 2 i 3 ustawy o VAT. Zgodnie z tymi przepisami podatnicy mają trzy miesiące na wykazanie podatku należnego w deklaracji VAT za miesiąc, w którym powstał obowiązek podatkowy. Jeżeli nie dotrzymają tego terminu, muszą zadeklarować podatek należny w miesiącu powstania obowiązku podatkowego, natomiast podatek naliczony wykazują w bieżącym okresie.
Ważne Wyrok WSA w Warszawie jest ważny dla podatników kupujących usługi w ramach importu usług, dokonujących WNT i nabywających usługi budowlane od podwykonawców
Na dodatek podatnik, który nie dotrzyma trzymiesięcznego terminu na wykazanie podatku należnego, musi zapłacić odsetki od zaległości podatkowych.
Podatnicy uważają, że w tym wypadku obowiązek zapłaty odsetek jest niezgodny z przepisami UE. Sądy wojewódzkie są tego samego zdania.
Spór o usługi budowlane
Najnowszy wyrok WSA w Warszawie dotyczył spółki kupującej usługi budowlane objęte odwrotnym obciążeniem. Spółka (generalny wykonawca) korzysta z usług podwykonawców. Ciąży na niej, jako na nabywcy, obowiązek rozliczenia podatku należnego.
Problem pojawia się, gdy podwykonawcy wystawiają faktury z opóźnieniem. Przykładowo, usługi są wykonane w styczniu, podwykonawca wystawia fakturę w lutym, a spółka dostaje ją w marcu.
Spór z fiskusem dotyczył tego, czy spółka ma płacić odsetki w sytuacji, gdy wykaże podatek należny w deklaracji za marzec.
To naruszenie reguł UE
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał, że przepisy, które nakazują podatnikom zapłatę odsetek, nie dają się pogodzić z zasadą neutralności podatku VAT. Przypomniał, że transakcje objęte odwrotnym obciążeniem ze swej natury powinny być neutralne na gruncie VAT. Tym samym ewentualne opóźnienia w zadeklarowaniu takich transakcji nie mogą skutkować obowiązkiem zapłaty odsetek.
Podobnie orzekały sądy wojewódzkie w Warszawie i Krakowie we wcześniejszych wyrokach. Wtedy również powodem opóźnienia w wykazaniu podatku należnego (tyle że z tytułu WNT) było wystawianie z opóźnieniem faktur przez kontrahentów.
Sądy uznały, że w świetle zasad neutralności i proporcjonalności przepisy powinny być interpretowane w taki sposób, by VAT „nie był obciążeniem dla przedsiębiorców, zarówno w aspekcie odliczenia, jak i odsetek związanych z ewentualną zaległością wynikającą z niedochowania wymogów formalnych odliczenia”. ©℗
OPINIA
Pomyłka w rozliczeniu nie powinna skutkować odsetkami
Adam Sękowski, menedżer w dziale doradztwa podatkowego Crowe
Transakcje objęte odwrotnym obciążeniem są ze swej natury neutralne podatkowo, więc pomyłka co do okresu, w którym podatnik wykaże ją w deklaracji, nie może generować dla niego obciążeń finansowych. Zgodnie z wyrokiem WSA w Warszawie, jeżeli podatnik powinien wykazać podatek w styczniu, a zrobi to w marcu, organ podatkowy nie powinien wyciągać z tego tytułu negatywnych konsekwencji. Nie jest przy tym istotne, kiedy podatnik skoryguje swoją pomyłkę ani czy w ogóle to zrobi. W świetle tego orzeczenia podatnicy, którzy zapłacili odsetki na podstawie zakwestionowanych przez sąd przepisów, mogą domagać się ich zwrotu. Jest jednak mało prawdopodobne, że organy dokonają takiego zwrotu bez walki, aż w tej kwestii wypowie się Trybunał Sprawiedliwości UE.
ORZECZNICTWO
Wyrok WSA w Warszawie z 29 maja 2019 r., sygn. akt III SA/Wa 3087/18.
