Orzekanie w zakresie umorzenia należności wypłaconych z funduszu alimentacyjnego nie może być oparte o założenie, że dłużnik będzie mógł podjąć w przyszłości pracę i skutecznie spłacać zadłużenie – wynika z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu.

W sprawie chodziło o mężczyznę, który zwrócił się o umorzenie w całości zadłużenia alimentacyjnego (ok. 46 tys. zł). Dłużnik swój wniosek uzasadnił tym, że nie posiada jakiegokolwiek majątku i nie korzysta z pomocy rodziny. Wskazał również, że stara się powrócić do normalnego życia po wieloletnim aresztowaniu oraz zdobyć kwalifikacje zawodowe i podjąć zatrudnienie. Co więcej, wyjaśnił, że jest osobą bezdomną, żyje w ubóstwie i nie przyznano mu prawa do schronienia. Jak stwierdził w uzasadnieniu, w jego sytuacji nie jest możliwe zastosowanie ulgi w postaci odroczenia terminu spłaty czy też rozłożenia na raty powstałej zaległości, gdyż tak ogromnej kwoty zadłużenia nigdy nie będzie w stanie spłacić.

Organ pierwszej instancji rozpatrując sprawę stwierdził, że po zakończeniu programu socjalnego, którego dłużnik był uczestnikiem otworzy się przed nim perspektywa podjęcia zatrudnienia na wolnym rynku pracy. Z tego powodu nie znaleziono szczególnych okoliczności do zastosowania ulgi w postaci umorzenia należności wraz z odsetkami. Stwierdzono, że spłata zadłużenia nie zagrozi jego egzystencji.

Dłużnik postanowił ostatecznie odwołać od niniejszej decyzji, a sprawa trafiła ostatecznie do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Opolu. Zarzucił organom między innymi nienależyte przytoczenie stanu faktycznego sprawy przez SKO, w tym wadliwe ustalenie jego możliwości zarobkowych czy sytuacji osobistej.

WSA uznał skargę za zasadną i wyjaśnił, że podstawą odmownego załatwienia wniosku o umorzenie należności z tytułu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego w badanej sprawie przyjęcie, że sytuacja materialna i życiowa skarżącego nie kwalifikuje go do umorzenia należności. Organy rozpatrujące sprawę wskazały bowiem, że mimo iż obecnie jedyne dochody, którym dysponuje strona to świadczenia uzyskiwane w ramach pomocy społecznej, to jednak ma on realne możliwości w przyszłości podjąć zatrudnienie i zmienić swoją sytuację majątkową, co pozwoli z kolei na spłatę zadłużenia wobec funduszu alimentacyjnego.

Sąd nie zgodził się z tą argumentacją i stwierdził, że same przewidywania organu co do możliwości w przyszłości zarobkowania skarżącego, po opuszczeniu placówki, w której obecnie przebywa, i w której nie uzyskuje dochodu, nie mogą stanowić podstawy orzekania w zakresie umorzenia należności wypłaconych z funduszu alimentacyjnego. Pozostają one w sferze przyszłych, ewentualnych zdarzeń, które mogą nie wystąpić. Dodano również, że jedynym argumentem uzasadniającym odmowę umorzenia skarżącemu wypłaconych świadczeń z funduszu alimentacyjnego nie może być hipotetyczne stwierdzenie, że skarżący będzie mógł podjąć pracę w przyszłości, po odbyciu kary i wówczas będzie mógł skutecznie spłacać powstałe zadłużenie.

Sąd uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję organu I instancji.

Podstawa prawna

Orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Opolu, sygn. akt II SA/Op 216/16