W Polsce spadła liczba przestępstw, której ofiarami są Romowie i Żydzi. W I kwartale 2016 roku działania sprawców wymierzane były głównie przeciwko Arabom oraz muzułmanom – wynika z danych przedstawionych przez Komendę Główną Policji.

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2015 roku w Polsce zostało wszczętych 945 postępowania przygotowawcze o czynie motywowanym nienawiścią. To o 256 przypadków więcej niż w roku 2014. Jak wynika z danych KGP, największy wzrost dotyczy zachowań związanych z przestępstwem określonym w art. 256 § 1. (350 w 2014 r.; 510 w 2015 r.). Zgodnie z jego treścią „kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2”.

Najwięcej postępowań wszczętych zostało z kolei w Komendzie Stołecznej Policji (240), KWP Kraków (102) oraz KWP Katowice (96). Znaczna część tych przestępstw popełniana jest przy użyciu internetu, ponieważ w tych miastach znajdują się serwery największych portali informacyjnych. Jak podkreśla Krzysztof Łaszkiewicz, Pełnomocnik Komendanta Głównego Policji ds. Ochrony Praw Człowieka, posiadane dane nie pozwalają na dokładne określenie, które części kraju czy miasta są szczególnie niebezpieczne dla społeczeństwa.

Z Żyda na Araba

Do ciekawych wniosków można dojść porównując statystyki policji za I kwartał 2015 i 2016 roku. Dane potwierdzają teorię, zgodnie z którą przestępczość z nienawiści charakteryzuje się dużą cechą zmienności w stosunku do wybranych grup społecznych. Kryzys migracyjny spowodował zmniejszenie ilości ataków na Romów i Żydów. Grupą docelową osób, które reprezentują postawy ksenofobiczne stali się natomiast muzułmanie oraz Arabowie.

W I kwartale 2015 sprawcy najczęściej cechowali się niechęcią do Żydów i Romów – po 50 wszczętych postępowań (25 i 4 postępowania w I kwartale 2016). Początek 2016 roku charakteryzuje się natomiast wzrostem zachowań ksenofobicznych wymierzonych w Arabów (wzrost z 4 do 28) oraz muzułmanów (wzrost z 24 do 42).

Przestępstwami motywowanymi ksenofobią są głównie ataki fizyczne i werbalne spowodowane odmiennością rasową, kulturową i wyznaniową.

- Choć posiadają one podłoże kryminalne, różnią się od tzw. przestępczości pospolitej. Nie występuję tutaj czynnik ekonomiczno-chuligański. Osoba dokonująca przestępstwa opiera się bowiem na przesłankach społecznych, a nie chęci wzbogacenia się – powiedział Krzysztof Łaszkiewicza na spotkaniu poświęconym przestępczości o podłożu rasistowskim i ksenofobicznym w KPRM.

Rasizm wychodzi na ulicę

Niepokoić może nie tylko sam wzrost ilości postępowań, których motywacją była nienawiść rasowa, religijna czy etniczna. Jak wskazują statystyki, coraz więcej gatunkowych przestępstw popełnianych jest nie tylko w sieci. Wzrósł bowiem odsetek negatywnych zachowań sprawców, którzy mieli bezpośredni kontakt z pokrzywdzonymi.

W 2014 na 698 wszczętych postępowań przygotowawczych dotyczących przestępstw z nienawiści 58 proc. dotyczyło czynów popełnionych za pomocą internetu. Jeśli chodzi o rok 2015, jest to 48 proc. przy 954 wszczętych postępowaniach.

Kim jest osoba do dokonująca przestępstw o charakterze ksenofobicznym?
• 94 proc. podejrzanych to mężczyźni;
• 44 proc. podejrzanych ma od 22 do 30 lat;
• 32 proc. podejrzanych ma wykształcenie średnie;
• 31 proc. podejrzanych mieszka w miastach od 100 tys. do 200 tys. mieszkańców;
• 27 proc. podejrzanych było wcześniej karanych;
• 23 proc. podejrzanych to pracownicy usługi i sprzedawcy (Źródło: MSW)