Sprzedaż siedlisk o powierzchni do 0,5 hektara zostanie wyłączona spod obostrzeń wprowadzanych ustawą o wstrzymaniu sprzedaży nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. To jedna z wielu poprawek, jaką po kilku godzinach prac w komisji rolnictwa wniesiono do rządowego druku nr 293.
Opisywany dokument wprowadza zasadę, która utrudnia obrót prywatną ziemią rolną. Już wkrótce jej nabywcą będzie mógł bowiem zostać – co do zasady – jedynie rolnik indywidualny. Z powyższego obostrzenia wyłączeni mają być m.in. spadkobiercy, osoby bliskie zbywcy czy jednostki samorządu terytorialnego.
W przypadku, gdy zbywca nie znajdzie chętnego do zakupu ziemi spośród podmiotów uprzywilejowanych (ich katalog zawarty jest w art. 2a ust. 3 projektowanego brzmienia ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego), o zgodę na sprzedaż ziemi będzie musiał wystąpić do prezesa Agencji Nieruchomości Rolnej. Jeśli jej nie uzyska, ANR będzie zobligowana do jej kupna. Przyjęte na komisji zmiany m.in. doprecyzują zasady tego obligatoryjnego nabycia. W ich myśl zbywca w terminie miesiąca od dnia, w którym decyzja o niewyrażeniu zgody na sprzedaż stała się ostateczna, będzie miał prawo żądać od urzędu nabycia nieruchomości. Agencja będzie miała tyle samo na poinformowanie zbywcy o cenie, jaką za rolę chce zapłacić. Sprzedawca – jeśli nie będzie zgadzać się z wyceną ANR – będzie miał natomiast prawo wystąpić do sądu o ustalenie jej wartości bądź też złożyć pisemne oświadczenie o cofnięciu żądania nabycia. W tym drugim przypadku agencji ma jednak przysługiwać roszczenie o zwrot poniesionych kosztów na oszacowanie rynkowej wartości działki.
W drodze poprawek zmodyfikowana została również definicja rolnika indywidualnego. Intencją rządu jest m.in. to, by był ubezpieczony w pełnym zakresie w KRUS, jeśli jego gospodarstwo przekracza 50 ha użytków rolnych. Początkowo miało to dotyczyć gospodarujących ziemią powyżej 20 ha. Na spełnienie tego kryterium rolnicy będą mieć 5 lat.
Ważna zmiana wprowadzona została na mocy dodawanego do ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego art. 9a. Zgodnie z nim restrykcje dotyczące sprzedaży prywatnych działek rolnych nie znajdą zastosowania do gruntów rolnych zabudowywanych o powierzchni nieprzekraczającej 0,5 ha. Warunkiem jest jednak, aby w dniu wejścia ustawy w życie, grunty te zajęte były pod budynki mieszkalne oraz budynki, budowle i urządzenia niewykorzystywane do produkcji rolniczej. Ponadto nieruchomości powinny tworzyć zorganizowaną całość gospodarczą oraz nie być wyłączone z produkcji rolnej.
Etap legislacyjny
Projekt po I czytaniu