Napięcie dostarczane przez zakład energetyczny waha się u mnie od 190 do 270 V. Przepalają się żarówki energooszczędne, w domu mam wiecznie migoczące światło. Czy mogę się domagać odszkodowania od dostawcy energii? – pyta pan Krzysztof
Agnieszka Głośniewska Urząd Regulacji Energetyki / Dziennik Gazeta Prawna
Dostawcę energii obowiązuje umowa zawarta z konsumentem, ale także prawo energetyczne. Zgodnie z ustawą klient ma otrzymywać prąd o określonych parametrach jakościowych. Odbiorcy w gospodarstwach domowych należą do V grupy przyłączeniowej, dla której napięcie znamionowe sieci niskiego napięcia powinno wynosić 230/400 V.
Umowa o świadczenie usług przesyłania energii elektrycznej powinna zawierać standardy jakościowe, warunki ciągłości dostaw oraz parametry techniczne energii. Musi się w niej znaleźć także zapis o wysokości bonifikaty za niedotrzymanie tych parametrów oraz standardów obsługi odbiorców, a także odpowiedzialność stron za niedotrzymanie warunków umowy. Kiedy parametry jakościowe energii elektrycznej nie odpowiadają standardom, nie pomoże zmiana sprzedawcy. Za jakość usługi odpowiedzialny jest bowiem jej dystrybutor, ale jest to obszar monopolu naturalnego, ponieważ trudno sobie wyobrazić konkurujące firmy i równoległe sieci.
W Polsce za obsługę sieci przesyłowych odpowiadają Polskie Sieci Elektroenergetyczne SA. Jednak umowę o dostawę energii konsument podpisuje z przedsiębiorstwem energetycznym i dlatego do niego należy się zgłosić z reklamacją. Jeśli sprzedawca nie utrzymuje parametrów jakościowych przesyłanej energii, to odbiorcy przysługują bonifikaty w wysokości zapisanej w taryfie danego zakładu lub w umowie. Taka bonifikata udzielana jest na pisemny wniosek konsumenta, po uznaniu przez przedsiębiorstwo przesyłowe jej zasadności.
Co więcej, gdy na skutek działalności przedsiębiorstwa energetycznego odbiorca poniósł szkody materialne, czyli zniszczyły się sprzęty, może wystąpić z roszczeniami odszkodowawczymi. Dystrybutor jest zobowiązany do przyjmowania od swoich odbiorców zgłoszeń awarii i reklamacji przez całą dobę oraz informowania ich o przewidywanym terminie wznowienia dostaw energii. Na wniosek odbiorcy przedsiębiorstwo energetyczne musi sprawdzić parametry jakościowe energii elektrycznej dostarczanej z sieci. Ale uwaga! Jeśli kontrola wykaże, że są one zgodne ze standardami określonymi w prawie lub w umowie z odbiorcą, to koszty sprawdzenia i pomiarów poniesie konsument na zasadach określonych w taryfie przedsiębiorstwa.
Prawo przewiduje także przerwy w dostawie energii do odbiorców indywidualnych. Mogą być one planowane, czyli wynikać z prac eksploatacyjnych, lub nieplanowane, spowodowane oczywiście awariami. Dla podmiotów zaliczanych do V grupy przyłączeniowej dopuszczalny czas trwania przerwy planowanej nie może przekroczyć 16 godzin, nieplanowanej zaś 23 godzin. Czas przerwy nieplanowanej liczony jest od momentu uzyskania przez zakład energetyczny informacji o awarii. Suma godzin wyłączenia energii w ciągu roku wynosi 35 dla przerw planowanych i 48 dla nieplanowanych.
Wyłączenia planowane muszą być ogłaszane z co najmniej pięciodniowym wyprzedzeniem. Odbiorcy z gospodarstw domowych mogą się zgłaszać z prośbą o wyjaśnienie sytuacji i pomoc w uzyskaniu bonifikaty od przedsiębiorstw energetycznych do Urzędu Regulacji Energetyki. Pomocy można także szukać u miejskich rzeczników konsumentów, adresy i telefony dostępne są na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.
Podstawa prawna
Art. 5 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz.U. z 2012 r. poz. 1059). Par. 38 rozporządzenia ministra gospodarki z 4 maja 2007 r. w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego (Dz.U. nr 93, poz. 623).
PORADA EKSPERTA
Zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa przedsiębiorstwo energetyczne jest obowiązane dostarczać energię elektryczną zgodnie z zawartą z odbiorcą umową. Odbiorcom należą się stosowne bonifikaty zarówno za przerwy w dostawach energii, jak i inne naruszenia standardów jakościowych obsługi odbiorców energii elektrycznej. Jeżeli miało miejsce naruszenie standardów jakościowych obsługi odbiorców, należy się zwrócić do przedsiębiorstwa energetycznego z wnioskiem o wypłacenie bonifikaty w należnej wysokości, określonej w taryfie lub umowie. Wniosek należy złożyć w biurze obsługi klienta lub przesłać na adres przedsiębiorstwa energetycznego, z którym odbiorca ma podpisaną umowę kompleksową, lub do operatora systemu dystrybucyjnego.
W braku osiągnięcia porozumienia z przedsiębiorstwem energetycznym w tej kwestii można zastosować przepisy zawartej z odbiorcą umowy o świadczenie usług przesyłania lub dystrybucji energii elektrycznej lub umowy kompleksowej dotyczące sposobu rozstrzygania powstałych sporów (np. polubownie). Gdyby przedsiębiorstwo nie uznało roszczeń odbiorcy, właściwym organem do rozstrzygnięcia sporu z tytułu umów cywilnoprawnych jest sąd powszechny.