W okresie świąteczno-noworocznym pani Renata po raz pierwszy zamierza zająć się z mężem dorywczym handlem fajerwerkami, ozdobami świątecznymi, a nawet choinkami. – Rozstawimy swoje stoiska w różnych częściach miasta. Jak zrobić to zgodnie z prawem – pyta czytelniczka
Tego rodzaju handel musi odbywać się w miejscach do tego wyznaczonych, a więc głównie na bazarach, targowiskach lub terenach, które zostały do tego tymczasowo przeznaczone przez władze miasta lub ich właścicieli. Osoby, które sprzedają artykuły świąteczne na chodniku, parkingu przed supermarketem, czy ustawią się w tym celu na poboczu ruchliwej trasy, mogą zostać ukarane grzywną do 5 tys. zł. Zgodnie z art. 603 kodeksu wykroczeń karze podlega każdy, kto prowadzi sprzedaż na terenie należącym do gminy lub będącym w jej zarządzie poza miejscem do tego wyznaczonym. Za prowadzanie sprzedaży w zakazanym miejscu mogą zostać ukarane także osoby oferujące płody rolne, suszone grzyby czy własne przetwory. Każdy przypadek zabronionego handlu jest indywidualnie oceniany przez policjanta lub strażnika miejskiego. W niektórych przypadkach może on odstąpić od ukarania mandatem i poprzestać na pouczeniu.
Zajęcie pasa drogowego
Jeżeli handel ma odbywać się w obszarze pasa drogowego, konieczne jest uzyskanie zezwolenia zarządcy drogi. Jest ono wydawane w drodze decyzji administracyjnej. Za zajęcie pasa drogowego trzeba uiścić opłatę, na której wysokość wpływa przede wszystkim liczba zajętych przez sprzedającego metrów kwadratowych oraz czas wykorzystania terenu. Za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi, z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi lub o powierzchni większej niż określona w zezwoleniu, zarządca drogi wymierza, w drodze decyzji administracyjnej, karę pieniężną w wysokości 10-krotności opłaty.
Race tylko dla dorosłych
Osoby zamierzające sprzedawać fajerwerki muszą wiedzieć, że wyroby pirotechniczne mogą być sprzedawane wyłącznie osobom pełnoletnim, po okazaniu dokumentu stwierdzającego tożsamość. Ten, kto sprzeda taki produkt osobie, która nie ukończyła 18. roku życia, popełnia przestępstwo. Każdy, kto sprzedaje wyroby pirotechniczne wyłączone spod koncesjonowania niepełnoletnim, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2. Sprzedawca fajerwerków ma nie tylko prawo, ale i obowiązek żądania dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość i wiek kupującego. Jeśli klient odmówi okazania dokumentu, nie można sprzedać mu materiałów.
Obrót materiałami pirotechnicznymi, co do zasady, wymaga uzyskania koncesji. Przepisy wymieniają jednak pewne grupy towarów, które można nabywać i sprzedawać bez specjalnych pozwoleń. Do takich wyrobów zaliczają się najczęściej popularne fajerwerki, takie jak: zimne ognie, rakiety, bączki, fontanny, ognie bengalskie i rzymskie oraz wszelkiego rodzaju kapiszony.
Ryby i choinki
Szczególne rygory obowiązują również w przypadku sprzedaży choinek i żywego karpia. Ustawa o ochronie zwierząt przewiduje, że transport żywych ryb lub ich przetrzymywanie w celu sprzedaży bez dostatecznej ilości wody uniemożliwiającej oddychanie jest niczym innym jak znęcaniem się. Od 1 stycznia 2012 r. taki czyn stanowi przestępstwo, za które może zostać wymierzona kara grzywny, ograniczenia wolności, a nawet pozbawienia wolności do lat 2. Sprawca działający ze szczególnym okrucieństwem może zostać skazany na 3 lata więzienia. Powinni pamiętać o tym głównie handlowcy, którzy niebawem będą oferować w sprzedaży wigilijnego karpia.
Sprzedawcy posiadający w ofercie świąteczne choinki (najczęściej są to świerki, jodły i inne drzewka iglaste) muszą posiadać dowód legalności pochodzenia drzewek. Nadleśnictwa i plantatorzy, u których się zaopatrują, powinni wystawić asygnatę. Dokument ten wskazuje rodzaj drzewek, pochodzenie, liczbę oraz datę sprzedaży. Takie potwierdzenie nie jest wymagane w przypadku sprzedaży jemioły. Jest to bowiem pasożyt rosnący na drzewach liściastych.
Rejestracja działalności
Jednorazowe zajęcie się sprzedażą artykułów świątecznych co do zasady nie wiąże się z koniecznością rejestracji działalności gospodarczej. Co innego, jeżeli taka forma zarobkowania jest cyklicznie powtarzającą się działalnością sezonową. Osoby, które systematycznie zajmują się sprzedażą towarów w okresie świąteczno-noworocznym, muszą liczyć się z tym, że ich aktywność może zostać uznana za działalność gospodarczą. Decyduje to, czy wykonuje on zarobkową działalność (w tym przypadku handlową) w sposób zorganizowany i ciągły. Jak podkreślił Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z 5 listopada 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 139/2009, elementy te mają charakter obiektywny. Oznacza to, że dla oceny, czy w danym przypadku w grę wchodzi działalność gospodarcza, rozstrzygające znaczenie mają okoliczności, w jakich jest wykonywana. W tym sensie nie ma i nie może mieć znaczenia, że osoba handlująca na otwartym terenie nie ocenia jej (subiektywnie) jako działalności gospodarczej, nie nazywa jej tak, oświadcza, że jej nie prowadzi bądź nie zgłasza obowiązku podatkowego. Jak podkreślił Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 25 stycznia 2008 r., sygn. akt I OSK 2005/2006, ustawa o swobodzie działalności gospodarczej wprowadziła do pojęcia działalności gospodarczej także element ciągłości jej wykonywania. Oznacza to względnie stały zamiar, co nie wyklucza możliwości prowadzenia jej sezonowo czy nawet jednorazowo. Jeżeli osobie, która faktycznie prowadzi działalność gospodarczą, zostanie udowodnione zaniechanie w postaci braku jej rejestracji w gminie, może ona zostać ukarana ograniczeniem wolności albo grzywną za wykroczenie z art. 601 par. 1 k.w.
Podstawa prawna
Art. 601, 603 ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2015 r. poz. 1094 ze zm.). Art. 40 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz.U. z 2015 r. poz. 560 ze zm.). Art. 31 ust. 2 i 37 ustawy z 22 czerwca 2001 r. o wykonywaniu działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania i obrotu materiałami wybuchowymi, bronią, amunicją oraz wyrobami i technologią o przeznaczeniu wojskowym lub policyjnym (Dz.U. z 2012 r. poz. 1017 ze zm.). Art. 6 ust. 2 pkt 18 ust. 1a ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ochronie zwierząt (Dz.U. z 2013 r. poz. 856 ze zm.).