Jestem prezesem agencji zatrudnienia działającej w formie spółki z o.o. Były członek zarządu za działalność agencji bez zarejestrowania został ukarany grzywną 3 tys. zł. Marszałek województwa wszczął postępowanie w sprawie wykreślenia spółki z rejestru. Czy firma może ponosić odpowiedzialność za działania byłych członków zarządu?
Tak. Okoliczność ta stanowi uzasadnioną podstawę wykreślenia spółki z rejestru agencji zatrudnienia. Stosownie do art. 19 pkt 2 ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (dalej: u.p.z.i.r.p.) podmiot zamierzający wykonywać usługi lub świadczący usługi na podstawie tej regulacji musi spełniać warunek niekaralności.
Marszałek województwa wykreśla – w drodze decyzji – podmiot wpisany do rejestru w przypadku naruszenia przez niego warunków prowadzenia agencji zatrudnienia. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 12 grudnia 2011 r. (sygn. akt II SA/Wa 1752/11) stwierdził, że prawo karne nie zna odpowiedzialności osób prawnych, a jedynie odpowiedzialność osób fizycznych. Wobec tego skazanie członka zarządu agencji zatrudnienia skutkuje wykreśleniem podmiotu prawnego. Zdaniem warszawskiego sądu inna wykładnia art. 19 u.p.z.i.r.p. prowadziłaby do tego, że spółka mogłaby w nieskończoność bez zezwolenia prowadzić działalność w zakresie pośrednictwa pracy i doradztwa personalnego. Każdorazowe skazanie jej członka zarządu za tego rodzaju czyny powodowałoby zaś tylko odwołanie skazanego członka zarządu i powołanie nowego. W ten sposób spółka nigdy nie poniosłaby odpowiedzialności za własne, sprzeczne z prawem działanie.
Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 17 września 2013 r. (sygn. akt II GSK 708/12, LEX nr 1610657) przyznał, że sformułowanie „być niekaranym” zawarte w art. 19 ust. 2 u.p.z.i.r.p. jest niefortunne. Nie oznacza to zdaniem NSA możliwości wyciągania wniosku, że ustawodawca uprzywilejował podmioty prowadzące agencję zatrudnienia w innej formie niż indywidualna działalność gospodarcza osoby fizycznej. Byłoby to nielogiczne i sprzeczne z celami regulacji. Jeżeli bowiem sama spółka nie może zostać ukarana za wykroczenie określone w art. 121 u.p.z.i.r.p, członek zarządu spółki został zaś skazany za prowadzenie na rzecz i w jej imieniu działalności bez wymaganego wpisu, a więc popełnił wykroczenie, należy przyjąć, że spełniona została przesłanka wykreślenia agencji zatrudnienia z rejestru na podstawie art. 18m pkt 5 u.p.z.i.r.p. W przeciwnym razie ta regulacja byłaby przepisem martwym w odniesieniu do podmiotów zbiorowych, co nie odpowiada oczywistym intencjom ustawodawcy.
Jednocześnie należy zauważyć, że art. 18m pkt 5 u.p.z.i.r.p. wskazuje, że marszałek województwa jest zobowiązany wykreślić agencję zatrudnienia z rejestru, gdy narusza ona warunki jej prowadzenia. Jednym z nich jest właśnie niekaralność członka władz agencji zatrudnienia działającej w formie spółki z o.o. (por. wyrok WSA w Gliwicach z 12 maja 2011 r., sygn. akt IV SA/Gl 651/2010, LEX nr 1272275).
Podstawa prawna
Art. 18m pkt 5, art. 19 pkt 2, art. 121 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 149 ze zm.).