Orzecznictwo
Nie zawsze sędzia, który był wcześniej radcą prawnym jednej ze stron, musi zrezygnować z rozpoznawania sprawy.
Przed Sądem Rejonowym w Ś. toczył się proces o opróżnienie lokalu. Interwenientem ubocznym po stronie powodów było miasto. Pozwana lokatorka złożyła wniosek o wyłączenie sędziego rozpoznającego sprawę, a wniosek ten rozpoznał skład sędziowski, w którym znalazła się sędzia S., prezes sądu. Wcześniej była ona radcą prawnym, obsługującym m.in. jednostki organizacyjne miasta, także jako ich pełnomocnik procesowy.
Pozwana stwierdziła więc, że sędzia S. powinna być z mocy prawa wyłączona z orzekania w jakiejkolwiek sprawie, w której stroną lub interwenientem jest miasto lub jego jednostki. Zgodnie bowiem z art. 48 par. 1 pkt 4 k.p.c. sędzia jest wyłączony z mocy ustawy z rozpoznawania spraw, w których był lub jest jeszcze pełnomocnikiem albo był radcą prawnym jednej ze stron.
Rozpoznając odwołanie pozwanej, sąd II instancji zauważył, że urząd sędziego coraz częściej obejmują osoby z doświadczeniem zawodowym, ale i bagażem kontaktów ze stronami. Nierzadko sędzia był uprzednio np. radcą prawnym gminy, która z kolei jest najczęstszym uczestnikiem postępowań sądowych na danym terenie. W efekcie przyjęcie, że w każdym przypadku, gdy sędzia był kiedykolwiek radcą prawnym jednej ze stron, nie może on brać udziału w rozpoznaniu sprawy, mogłoby w małych miejscowościach doprowadzić do paraliżu wymiaru sprawiedliwości. To zdecydowało o zadaniu pytania prawnego Sądowi Najwyższemu: czy sędzia, który wcześniej na podstawie umowy-zlecenia prowadził obsługę prawną jednostek organizacyjnych strony, jest wyłączony z mocy ustawy w sprawie, w której ta strona jest interwenientem ubocznym?
W odpowiedzi SN w składzie trzech sędziów wydał uchwałę, w której opowiedział się za mniej rygorystycznym podejściem. Stwierdził, że sędzia jest wyłączony z mocy ustawy tylko w tych sprawach, w których jako radca prawny świadczył pomoc prawną stronie. ©?
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 13 maja 2015 r., sygn. akt III CZP 10/15. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia
