Orzeczenie
Przekształcenie przedsiębiorstwa prywatnego w spółkę z o.o. nie zapobiegnie egzekucji długów – klauzula wykonalności może być bowiem skierowana przeciwko nowo powstałej spółce – orzekł Sąd Najwyższy.
W lutym 2013 r. na wniosek spółki O. został wystawiony nakaz zapłaty przeciwko dwóm przedsiębiorcom prowadzącym indywidualną działalność gospodarczą. Niedługo później obydwaj założyli spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wobec tego, że na nowy podmiot przeszły prawa i obowiązki obydwu przedsiębiorców dłużników, spółka O. wystąpiła do sądu o nadanie klauzuli wykonalności nakazu zapłaty przeciwko tejże spółce z o.o.
Sąd jednak odmówił, twierdząc, że nie ma ku temu podstaw – postępowanie egzekucyjne powinno być prowadzone dalej przeciwko obydwu przedsiębiorcom. Należy natomiast przedłożyć prowadzącemu egzekucję dokument o przekształceniu przedsiębiorcy – z osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w spółkę kapitałową – spółkę z o.o. W takim wypadku przy braku majątku przedsiębiorcy (którzy przekazał go np. aportem do spółki) należałoby wszcząć całą procedurę egzekucyjną od początku przeciwko nowemu podmiotowi – nowo utworzonej spółce, która wprawdzie może odpowiadać za długi przedsiębiorcy indywidualnego – teraz wspólnika – ale tylko solidarnie, jako odrębny podmiot.
Od tego postanowienia odwołał się wierzyciel – firma O., twierdząc, że zgodnie z art. 788 par. 1 kodeksu postępowania cywilnego, gdy uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, jeżeli przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. Spółka O. przedłożyła sądowi notarialnie poświadczone dokumenty o przekształceniach dłużników i zażądała nadania klauzuli wykonalności przeciwko spółce założonej przez dłużników.
Rozpoznający sprawę sąd II instancji powziął jednak wątpliwość, czy ten przepis może być zastosowany i skierował w tej kwestii pytanie prawne do Sądu Najwyższego.
SN, obradując w składzie trzech sędziów, w odpowiedzi wydał uchwałę, w której uznał, że art. 788 par. 1 k.p.c. ma zastosowanie w razie przejścia uprawnienia lub obowiązku w wyniku przekształcenia przedsiębiorcy w spółkę kapitałową.
To oznacza, że sąd może nadać klauzulę wykonalności bezpośrednio przeciwko spółce z o.o., powstałej z połączenia przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą jako osoby fizyczne.
ORZECZNICTWO
Uchwała Sądu Najwyższego z 26 lutego 2015 r., sygn. akt III CZP 106/14. www.serwisy.gazetaprawna.pl/orzeczenia