Rada gminy wyraziła zgodę w formie uchwały na oddanie na rzecz województwa nieruchomości komunalnej. Na gruncie tym miały być posadowione urządzenia infrastruktury telekomunikacyjnej. Czy rada mogła wydać taką uchwałę?
Nie, rada gminy, wydając uchwałę o oddaniu gruntu w użyczenie, przekroczyła swoje uprawnienia. Gminnym zasobem nieruchomości gospodaruje wójt, burmistrz albo prezydent miasta. Polega to w szczególności na wykonywaniu czynności, o których mowa w art. 23 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami. Jedną z tych czynności jest użyczanie gruntu wchodzącego w skład zasobu nieruchomości.
Ponadto zgodnie z art. 30 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym (dalej: u.s.g.) do zadań wójta należy w szczególności gospodarowanie mieniem komunalnym. Wprawdzie w art. 18 ust. 1 u.s.g. przewidziane jest domniemanie właściwości rady gminy do podejmowania uchwał w sprawach pozostających w zakresie działania gminy, o ile ustawy nie stanowią inaczej. Jednak kompetencja ta odnosi się do podejmowania działań związanych ze stanowieniem lub z kontrolą. Nie może natomiast podejmować czynności, które należą do sfery wykonawczej, gdyż byłoby to naruszenie konstytucyjnej zasady podziału organów gminy na stanowiące i wykonawcze (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 października 1999 r., sygn. akt I SA/Ka 1628/99, LEX nr 40852).
Rada gminy może w niektórych sytuacjach podejmować rozstrzygnięcia, które poprzedzają bezpośrednie czynności wykonawcze wójta. Dotyczy to podejmowania przekraczających zakres zwykłego zarządu uchwał w sprawach majątkowych gminy. W odniesieniu do nieruchomości istotny jest art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. a u.s.g. Zgodnie z tym przepisem do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania lub wynajmowania na czas oznaczony dłuższy niż 3 lata lub na czas nieoznaczony, o ile ustawy szczególne nie stanowią inaczej. Uchwała rady gminy jest wymagana również w przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony, do 3 lat, strony zawierają kolejne umowy, których przedmiotem jest ta sama nieruchomość. Do czasu określenia zasad wójt może dokonywać tych czynności wyłącznie za zgodą rady gminy. Artykuł 18 ust. 2 pkt 9 lit. a u.s.g. nie daje jednak podstawy do wyrażenia przez radę gminy zgody na oddanie przez wójta nieruchomości gminnej w użyczenie. Przepis ten nie upoważnia także rady do określania zasad użyczania nieruchomości (por. wyroki: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 7 października 2014 r., sygn. akt II sygn. akt SA/Ol 870/14, www.orzeczenia.nsa.gov.pl, WSA w Gliwicach z 19 września 2008 r., sygn. akt II SA/Gl 726/08, Lex nr 519117; WSA w Krakowie z 15 września 2008 r., sygn. akt II SA/Kr 599/08, Lex nr 515955).
Podstawa prawna
Art. 18 ust. 1 i ust. 2 pkt 9 lit. a ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 594 ze zm.). Art. 23 ust. 1, art. 25 ust. 1 i 2 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2014 r. poz. 518 ze zm.).