Mama ustanowiła mnie swoim pełnomocnikiem. Jest starszą kobietą, ma problemy z poruszaniem się, więc uznaliśmy, że w ten sposób będę mógł załatwiać w jej imieniu część różnych spraw natury formalnej – opowiada pan Tomasz.
– Jedną z takich spraw jest odbieranie przesyłek pocztowych. Ostatnio okazało się, że do mojej mamy był zaadresowany list z sądu w sprawie cywilnej. Jako że listonosz prywatnej firmy pocztowej nie zastał nikogo w domu, zostawił awizo. Udałem się więc do punktu, by odebrać list. Pokazałem dokument potwierdzający upoważnienie, ale pracownica tego punktu odmówiła wydania przesyłki, informując mnie, że nie honorują pełnomocnictwa ogólnego, a jedynie szczególne, tzw. pocztowe – informuje czytelnik. W dalszej części listu pan Tomasz zastanawia się, czy warto złożyć reklamację w powyższej sprawie. Prosi o poradę, czy praktyka stosowana przez prywatnego operatora pocztowego jest zgodna z przepisami.
Wątpliwości pana Tomasza pochodzą stąd, że od tego roku przesyłki z sądów i prokuratur dostarcza prywatna firma – Polska Grupa Pocztowa (PGP). Nie oznacza to oczywiście, że spółki nie obejmują przepisy powszechnie obowiązującego prawa. Firma musi je respektować, również w zakresie pełnomocnictw.
Co do zasady przesyłkę pocztową doręcza się adresatowi lub jego pełnomocnikowi upoważnionemu na podstawie pełnomocnictwa pocztowego lub udzielonego na zasadach ogólnych. Jeśli pod adresem wskazanym na korespondencji w danym momencie nie przebywa żadna z wymienionych osób, mogą one odebrać awizowany list w placówce wskazanej przez operatora. Dostawca przesyłek sądowych, podobnie jak Poczta Polska, respektuje tę ustawową regulację, dopuszczając w swoim regulaminie stosowanie obu opcji.
Pełnomocnictwo pocztowe różni się od udzielanego na zasadach ogólnych (kodeksowych) tym, że – jak sama nazwa wskazuje – jest dedykowane przypadkom, gdy jedna osoba chce upoważnić inną wyłącznie do odbioru przesyłek. Takie pełnomocnictwo ma formę pisemną, jest udzielane albo bezpośrednio w placówce pocztowej, albo w mieszkaniu adresata, gdy ten ma poważne problemy z poruszaniem się. Co do zasady upoważnienie ma charakter bezterminowy, ale może być odwołane w każdym czasie. Za przyjęcie pełnomocnictwa operator pocztowy może pobrać ustaloną przez siebie opłatę. Tu również należy stwierdzić, że PGP czyni zadość przepisom, umożliwiając ustanowienie pełnomocnictwa pocztowego. W regulaminie usług znajduje się wzór odpowiedniego dokumentu.
Mimo takich regulacji czytelnik nie mógł, posługując się pełnomocnictwem ogólnym, odebrać listu adresowanego do mamy. Okazuje się jednak, że pracownik punktu odbioru przesyłek nie popełnił błędu. Od opisanej wyżej reguły, że pełnomocnictwo pocztowe i udzielone na zasadach ogólnych mają równą moc, są bowiem wyjątki. Chodzi właśnie o doręczanie sądowych pism w sprawach cywilnych. Zgodnie z rozporządzeniem ministra sprawiedliwości osobą uprawnioną do odbioru takich przesyłek w placówce pocztowej operatora, poza adresatem, jest osoba upoważniona na podstawie pełnomocnictwa pocztowego (patrz opinia eksperta). W takiej sytuacji nie warto walczyć z operatorem, składając reklamację, bo postąpił on zgodnie z prawem.
OPINIA EKSPERTA
Monika Bożek adwokat, Kancelaria Prawna Piszcz, Norek i Wspólnicy
Zgodnie z par. 15a regulaminu świadczenia usług przez Polską Grupę Pocztową SA przesyłki pocztowe mogą być doręczone pełnomocnikowi adresata na podstawie pełnomocnictwa udzielonego na zasadach ogólnych lub na podstawie pełnomocnictwa pocztowego. Zasady udzielania pełnomocnictwa pocztowego pokrywają się z regulacjami ustawy – Prawo pocztowe. W praktyce pojawiły się jednak wątpliwości co do praktyki PGP SA, która do wydania części przesyłek wymaga okazania pełnomocnictwa pocztowego, nie uznając pełnomocnictw udzielonych na zasadach ogólnych. Jeśli na chwilę pochylimy się nad tą problematyką, okazuje się, że PGP SA – owszem wymaga pełnomocnictwa pocztowego, jednakże przy wydaniu awizowanej przesyłki z sądu w sprawie cywilnej. Uzasadnienie dla tego typu działań znajdujemy w rozporządzeniu ministra sprawiedliwości z 18 czerwca 2014 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (Dz.U. z 2014 r. poz. 894). Zgodnie bowiem z par. 1 pkt 4 powołanego rozporządzenia wprowadzono przepis stanowiący, że osobą uprawnioną do odbioru przesyłki złożonej w placówce pocztowej operatora jest osoba upoważniona na podstawie pełnomocnictwa pocztowego, o którym mowa w art. 38 ustawy – Prawo pocztowe. W świetle obowiązujących przepisów wykonawczych działanie prywatnego operatora pocztowego w sądowych sprawach cywilnych jest w pełni uzasadnione.
Podstawa prawna
Art. 37–38 ustawy z 23 listopada 2012 r. – Prawo pocztowe (Dz.U. poz. 1529). Par. 8 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 12 października 2010 r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu doręczania pism sądowych w postępowaniu cywilnym (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1350 ze zm.). Par. 15a regulaminu świadczenia usług przez Polską Grupę Pocztową SA.
