Obrót nieruchomościami stanie się bezpieczniejszy. Notariusze, komornicy i naczelnicy urzędów skarbowych, którzy występują w charakterze organu egzekucyjnego, będą składać wnioski o zmiany w księgach wieczystych wyłącznie za pośrednictwem specjalnego systemu teleinformatycznego. Posługiwać się będą przy tym interaktywnymi formularzami. Pisma w formie papierowej odejdą do lamusa. Tak wynika z najnowszej wersji projektu nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego. W czwartek zajmie się nim Stały Komitet Rady Ministrów.

Zdaniem autorów regulacja usprawni postępowania wieczystoksięgowe oraz zagwarantuje bezpieczeństwo przesyłanych treści i jednoznaczną identyfikację osób, które będą składać wnioski za pośrednictwem nowego systemu.
Najważniejsze jednak, że dane zawarte w elektronicznym wniosku zostaną natychmiast po jego złożeniu zweryfikowane i przetworzone z uwzględnieniem struktury ksiąg wieczystych prowadzonych w tym samym systemie teleinformatycznym – a także w niektórych przypadkach od razu uwzględnione w księgach.
Skorzystają przede wszystkim nabywcy, ponieważ utrudni to wielokrotny obrót tym samym mieszkaniem, działką lub budynkiem przez osobę, która już się pozbyła nieruchomości. Przykładowo złożenie niezwłocznie po sporządzeniu aktu notarialnego elektronicznego wniosku o wpisanie w księdze wieczystej zmiany właściciela spowoduje, że automatycznie pojawi się w niej odpowiednia wzmianka.
Komornicy będą też za pośrednictwem systemu wysyłać wnioski o ujawnienie w księgach wieczystych zajęcia nieruchomości (którego dokonali w toku postępowania egzekucyjnego) oraz przypadków przyłączenia się innych wierzycieli do toczących się już egzekucji. Wzmianki na ten temat również pojawią się natychmiast w księgach.
– Wymaga to zapewnienia komornikom pełnego dostępu do elektronicznej księgi wieczystej, aby mogli ustalić, czy została w niej już zamieszczona wzmianka o wszczętej wcześniej egzekucji z nieruchomości – zauważa Rafał Fronczek, prezes Krajowej Rady Komorniczej.
Wątpliwości komorników budzi propozycja, zgodnie z którą braki formalne w przypadku składanych przez nich wniosków będą usuwali wierzyciele. – Nie jest ona zgodna z zasadami prowadzenia egzekucji, bo wnioskodawcą (podmiotem składającym wniosek) jest komornik, a nie wierzyciel. Obowiązek usunięcia ewentualnych braków powinien spoczywać na komorniku – tłumaczy Rafał Fronczek.
Zwraca uwagę, że braki formalne miałby usuwać wierzyciel, a obowiązek uiszczenia opłaty od wniosku spoczywać ma na komorniku, który będzie ją pobierał od wierzyciela.
– Taki dualizm jest nieuzasadniony – komentuje.
Etap legislacyjny
Projekt ustawy przed akceptacją rządu