Minister sprawiedliwości przygotował projekty rozporządzeń, które przewidują obowiązek pouczenia podejrzanego i oskarżonego o przysługujących im uprawnieniach. Chodzi o wdrożenie do polskich przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2012/13/UE z 22 maja 2012 r. w sprawie prawa do informacji w postępowaniu karnym (Dz.Urz. UE L 142).

Rozporządzenia dotyczą nabycia statusu podejrzanego i oskarżonego w postępowaniu karnym, zatrzymania i tymczasowego aresztowania oraz zatrzymania w związku z rozpoznaniem wniosku o wykonanie europejskiego nakazu aresztowania. Wprawdzie do tej pory podejrzani i oskarżeni są pouczani o przysługujących im uprawnieniach przez sądy, prokuratorów i policję, ale polega to na przytoczeniu odpowiednich przepisów z kodeksu postępowania karnego. Projektowane rozporządzenia zawierają zaś załączniki, w których jest treść pouczeń. Zostały sformułowane prostym, przystępnym językiem. Chodzi o to, by komunikat był zrozumiały dla osoby niekorzystającej z pomocy pełnomocnika. Przykładowo, zatrzymany zostanie poinformowany o prawie do kontaktu z adwokatem i bezpośredniej z nim rozmowy, zawiadomienia o zatrzymaniu wskazanej osoby najbliższej lub pracodawcy, korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, złożenia oświadczenia (lub odmowy złożenia go), otrzymania odpisu protokołu zatrzymania i informacji o przyczynie zatrzymania. Oprócz tego powinien też dowiedzieć się o możliwości wniesienia do sądu zażalenia na zatrzymanie i terminie, w którym musi zostać zwolniony.
Z kolei podejrzany dowie się dodatkowo, że ma możliwość zażądać skierowania sprawy do mediacji z pokrzywdzonym (jej pozytywny wynik sąd weźmie pod uwagę przy wymierzaniu kary).
Minister sprawiedliwości przygotował też projekt rozporządzenia regulującego procedurę pouczenia pokrzywdzonego o przysługujących mu uprawnieniach i obowiązkach w postępowaniu karnym. To skutek implementacji dyrektywy 2012/29/UE z 25 października 2012 r. ustanawiającej normy minimalne w zakresie praw, wsparcia i ochrony ofiar przestępstw. Pokrzywdzony dowie się np. o prawie do skorzystania z pełnomocnika (nawet z urzędu), złożenia zażalenia na odmowę wszczęcia śledztwa, złożenia wniosków o przeprowadzenie dowodu lub określonej czynności (i prawie do udziału w nich). Pokrzywdzony może również zażądać przejrzenia akt przed zamknięciem śledztwa oraz skierowania sprawy do mediacji.
Etap legislacyjny
Projekty w trakcie uzgodnień