Jak wynika z raportu Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, reguły wynagradzania asystentów i pracowników sądów są niejasne, a perspektywy rozwoju zawodowego niesatysfakcjonujące. Autorzy dokumentu postulują rozwiązania mające uzdrowić obecną sytuację w tych zawodach.

Wymagania stawiane kandydatom do zawodów asystenta sędziego oraz pracowników sądów nie przystają do rzeczywistości - wynika z raportu HFPC pt. „Asystenci sędziów i pracownicy sądów jako ważne ogniwo procesu orzeczniczego w sądach”.

Asystenci sędziów

W przypadku asystentów sędziów od kilku lat zaobserwować można słabnące zainteresowanie wykonywaniem tego zawodu. Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości na koniec III kwartału 2012 r. w sądownictwie powszechnym pozostawało 323 nieobsadzonych etatów asystenckich.

Jak podkreślają autorzy raportu obecny model zawodu asystenta sędziego w sądownictwie się nie sprawdził . Jak bowiem wskazują nie jest on ani satysfakcjonujący dla osób wykonujących ten zawód, ani, wobec niewystarczającej liczby asystentów, nie przynosi spodziewanych korzyści dla wymiaru sprawiedliwości.

Dlatego należy zastanowić się nad ustanowieniem regulacji mających na celu oparcie zawodu asystenta sędziego o model kariery - nastawiony na długotrwałość pełnienia funkcji- wskazują autorzy raportu.

„Postulowane w tym przedmiocie zmiany powinny wiązać się przede wszystkim z deregulacją w obrębie wymagań kwalifikacyjnych stawianych kandydatowi na to stanowisko, ustanowieniem wynagrodzenia odpowiadającego wyższemu wykształceniu prawniczemu i zakresowi obowiązków, a także zdeterminowaniem w ustawie jasnej ścieżki awansu w obrębie zawodu”- czytamy w raporcie.

Ponadto, w opinii autorów, możliwość uzyskania nominacji na urząd sędziego powinna być swego rodzaju dodatkiem, a nie głównym celem pracy w charakterze asystenta. Powyższe zmiany wymagają jednak kompleksowej reformy, która powinna być przygotowana przez Ministerstwo Sprawiedliwości- dodają.

Zobacz: FOR: Asystent sędziego nie potrzebuje aplikacji

Pracownicy sądów

Z kolei w przypadku pracowników sądów, blisko 14-letni okres obowiązywania ustawy o pracownikach, nie pozwolił na ukształtowanie jednolitego modelu zarówno profesji urzędnika sądowego, jak i zarządzania kadrami urzędniczymi w sądach powszechnych- piszą autorzy.

Dalej wskazują, że pomimo określenia ustawowych ram zatrudnienia, z uwagi na względy finansowe i efektywnościowe, w sądach powszechnych podejmowane są działania polegające na zatrudnianiu z pominięciem przepisów ustawy o pracownikach, w oparciu o umowy cywilnoprawne.

Mimo tych problemów, proponowane obecnie przez Ministerstwo Sprawiedliwości zmiany mają charakter kosmetyczny, utrwalający, a nie reformujący istniejący stan- alarmują autorzy.

Raport wskazuje, że należy rozstrzygnąć, czy model zatrudnienia w sądach będzie mieć charakter urzędniczy czy też oparty zostanie na uregulowaniach właściwych prawu pracy. Jednocześnie, prócz zmian legislacyjnych, konieczne jest wypracowanie, a właściwie bardziej zebranie i uporządkowanie wypracowanych w sądach rozwiązań z zakresu organizacji pracy i zarządzania procesem orzeczniczym- wskazują autorzy.

Ponadto, autorzy raportu rekomendują dokonanie ewaluacji skutków reorganizacji sądownictwa z 1 stycznia 2013 r. dla sytuacji asystentów sędziów i pracowników sądów.

PS/źródło:HFPC

Zobacz także:

SN: Asystentem sędziego nie może być aplikant radcowski